1-Tükenmişlik Sendromu Nedir?
Tükenmişlik sendromu kısaca başarısız olma, yıpranma, enerji ve gücün azalması veya tatmin edilemeyen istekler sonucunda bireyin iç kaynaklarında meydana gelen tükenme durumu olarak tanımlanmaktadır.
2-Tükenmişlik Sendromunun Belirtileri Nelerdir?
Tükenmişlik sendromu fiziksel, duygusal ve zihinsel olarak 3 farklı noktada çeşitli semptomlara yol açar. Fiziksel tükenmişlik belirtileri; uyku bozuklukları, solunum güçlüğü, kronik yorgunluk, güçsüzlük, enerjisizlik, yıpranma, sık baş ağrıları, sindirim sistemi problemleri, kas krampları gibi yakınmaları içerir. Duygusal tükenmişlik belirtileri; ümitsizlik hissi, değersiz hissetme, depresif duygulanım, güvensiz hissetme, eleştirilere katlanamama, kızgınlık, sabırsızlık, huzursuzluk gibi bulgular içermektedir. Zihinsel tükenmişlik bulguları ise doyumsuzluk, çabuk sıkılma, unutkanlık, dikkat dağınıklığı ve karar verirken zorlanma içermektedir.
3-Tükenmişlik Sendromunu Etkileyen Faktörler Nelerdir?
Tükenmişliği etkileyen faktörler kişisel ve çevresel faktörler olarak 2’ye ayrılabilir. Yaş, cinsiyet, medeni durum, eğitim durumu, benlik saygısı, aşırı beklenti ve mükemmeliyetçilik, dayanıklılık, kendinden taviz verme, sosyal destek ve sosyal çevre azlığı, psikolojik rahatsızlıklar ve işkoliklik gibi nedenler tükenmişliğin kişisel nedenlerdir. İş ortamı, rol belirsizliği, rol çatışmaları, yönetimle ilgili sorunlar, ekonomik sorunlar, işyerinin fiziksel koşulları, ailesel ve toplumsal nedenler ise tükenmişliğin çevresel nedenleridir.
4-Tükenmiş Sendromu Sonucunda Yaşanan Olumsuzluklar Nelerdir?
Tükenmişlik yaşayan kişinin iş, aile, okul ve sosyal hayatı son derece olumsuz etkilenir ve kişinin tamamen kendisini hayattan soyutlamasına sebep olur. Kişi duygusal yorgunluğun beraberinde fiziksel yorgunlukta yaşar. Bu yorgunlukla birlikte kişi güne başlamakta oldukça zorlanır. Kronikleşen yorgunluk psikosomatik şikâyetleri ve çabuk hastalanma olasılığını artırmaktadır. Yoğun tükenmişlik durumu iş hayatını da önemli derecede etkiler. Kişide işe ilginin kaybı, işte doyumsuzluk yaşama, hatalar yapma, işe geç gelme ve devamsızlık, düşük performans, işi bırakma veya değiştirme isteği gibi sonuçlar doğurabilmektedir. Ayrıca, evlilik sorunlarına, uyku ve yeme problemlerine, alkol ve madde kullanımına, aile içi çatışmalara, sosyal çevreden uzaklaşma, maddi kayıp, izole hayat yaşama, negatif duygu ve davranışlar ortaya çıkma gibi sorunlara neden olur.
5-Tükenmişlik Sendromu Nasıl Geçer?
Tükenmişlik sendromun hafif olduğu durumlarda kişiler hayatlarında yapacakları değişiklikler ile meydana gelen ilk belirtilerden kurtulabilir Kişinin yaşadığı bu sendromu erken tanımasını ve çözüm aramaya yönelmesini çok önemlidir. Kişiler hayatıyla ilgili gerçekçi hedef ve beklentiler geliştirmelidir. Ancak tükenmişlik sendromun belirtileri kişinin hayatını olumsuz etkilemeye başladığı durumlarda mutlaka ruh sağlığı uzmanından yardım alması gerekir. Uzm. Klinik Psikolog Duygu Engin
www.psikologduyguengin.com
Tükenmişlik sendromu kısaca başarısız olma, yıpranma, enerji ve gücün azalması veya tatmin edilemeyen istekler sonucunda bireyin iç kaynaklarında meydana gelen tükenme durumu olarak tanımlanmaktadır.
2-Tükenmişlik Sendromunun Belirtileri Nelerdir?
Tükenmişlik sendromu fiziksel, duygusal ve zihinsel olarak 3 farklı noktada çeşitli semptomlara yol açar. Fiziksel tükenmişlik belirtileri; uyku bozuklukları, solunum güçlüğü, kronik yorgunluk, güçsüzlük, enerjisizlik, yıpranma, sık baş ağrıları, sindirim sistemi problemleri, kas krampları gibi yakınmaları içerir. Duygusal tükenmişlik belirtileri; ümitsizlik hissi, değersiz hissetme, depresif duygulanım, güvensiz hissetme, eleştirilere katlanamama, kızgınlık, sabırsızlık, huzursuzluk gibi bulgular içermektedir. Zihinsel tükenmişlik bulguları ise doyumsuzluk, çabuk sıkılma, unutkanlık, dikkat dağınıklığı ve karar verirken zorlanma içermektedir.
3-Tükenmişlik Sendromunu Etkileyen Faktörler Nelerdir?
Tükenmişliği etkileyen faktörler kişisel ve çevresel faktörler olarak 2’ye ayrılabilir. Yaş, cinsiyet, medeni durum, eğitim durumu, benlik saygısı, aşırı beklenti ve mükemmeliyetçilik, dayanıklılık, kendinden taviz verme, sosyal destek ve sosyal çevre azlığı, psikolojik rahatsızlıklar ve işkoliklik gibi nedenler tükenmişliğin kişisel nedenlerdir. İş ortamı, rol belirsizliği, rol çatışmaları, yönetimle ilgili sorunlar, ekonomik sorunlar, işyerinin fiziksel koşulları, ailesel ve toplumsal nedenler ise tükenmişliğin çevresel nedenleridir.
4-Tükenmiş Sendromu Sonucunda Yaşanan Olumsuzluklar Nelerdir?
Tükenmişlik yaşayan kişinin iş, aile, okul ve sosyal hayatı son derece olumsuz etkilenir ve kişinin tamamen kendisini hayattan soyutlamasına sebep olur. Kişi duygusal yorgunluğun beraberinde fiziksel yorgunlukta yaşar. Bu yorgunlukla birlikte kişi güne başlamakta oldukça zorlanır. Kronikleşen yorgunluk psikosomatik şikâyetleri ve çabuk hastalanma olasılığını artırmaktadır. Yoğun tükenmişlik durumu iş hayatını da önemli derecede etkiler. Kişide işe ilginin kaybı, işte doyumsuzluk yaşama, hatalar yapma, işe geç gelme ve devamsızlık, düşük performans, işi bırakma veya değiştirme isteği gibi sonuçlar doğurabilmektedir. Ayrıca, evlilik sorunlarına, uyku ve yeme problemlerine, alkol ve madde kullanımına, aile içi çatışmalara, sosyal çevreden uzaklaşma, maddi kayıp, izole hayat yaşama, negatif duygu ve davranışlar ortaya çıkma gibi sorunlara neden olur.
5-Tükenmişlik Sendromu Nasıl Geçer?
Tükenmişlik sendromun hafif olduğu durumlarda kişiler hayatlarında yapacakları değişiklikler ile meydana gelen ilk belirtilerden kurtulabilir Kişinin yaşadığı bu sendromu erken tanımasını ve çözüm aramaya yönelmesini çok önemlidir. Kişiler hayatıyla ilgili gerçekçi hedef ve beklentiler geliştirmelidir. Ancak tükenmişlik sendromun belirtileri kişinin hayatını olumsuz etkilemeye başladığı durumlarda mutlaka ruh sağlığı uzmanından yardım alması gerekir. Uzm. Klinik Psikolog Duygu Engin
www.psikologduyguengin.com
