Bu fiyatlar ne olacak?

Oldukça kişinin aklında aynı soru; “Bu fiyatlar ne olacak?”. Mülk sahipleri daha da artmasını bekliyor, alıcı adayları düşmesini bekliyor, biz gayrimenkul profesyonelleri ise bu karmaşa içerisinde temsil ettiğimiz kişilere zarar etmeyecekleri şekilde fayda sağlamaya uğraşıyoruz. Ve ortam karışık, cidden karışık. 20 yıldır sektördeyim ben kendi adıma ilk defa bu denli sert hareketlerin olduğu bir piyasayı tecrübe ediyorum tıpkı uzun süredir sektörde faaliyet gösteren diğer meslektaşlarım gibi.

O zaman önce bir durum tespiti ile başlayalım. Son 1 yıldır fiyatlar %100 civarında bir artış sergiledi. Aslında fiyatların artacağı aşikardı zira inşaat maliyetleri henüz fiyatlara yansımamıştı. Ancak ekonomideki sert kırılım ile birlikte dolar, altın gibi dinamiklerin de hareketiyle maliyetler beklenenin üzerinde bir harekete kavuştu. Bu kim ne derse desin direk ekonominin kötü yönetiminden kaynaklanan ve yılların birikimiyle birlikte yaşanan negatif patlamanın sonucu olarak masaya geldi. Türk Lirasının ciddi değer kaybı ile birlikte fiyatlar inanılmaz derecede artış sergiledi ki bu sağlıklı bir artış olmadı. Ekonomik istikrar ile birlikte fiyatlarda artış bizlerin tercih ettiği bir artış olsa da bu tarz kriz ortamlarında alım gücünün düşmesi ile birlikte oluşan değişim aradaki fiyat farkını daha da hissedilir hale getirdi. Tabi fiyatlardaki değişim sadece gayrimenkul piyasası ile sınırlı olamazdı ve olmadı, çünkü inşaat sektörü krizlerde göreceli olarak en son etkilenen sektördür ancak iş o boyuta geldiyse ekonomik anlamda bir çöküş de mevcuttur.

Bu saatten sonra ne olur? Benim kişisel görüşüm fiyatların ciddi oranda geri çekilmeyeceği ancak bununla beraber nakitte olanlar için enteresan fırsatlar vereceği yönündedir. Yani nakitte olanlar çok iyi alım fırsatları yakalayacakken, doğru zamanda doğru hamleyi yapmayan mülk sahipleri beklentilerinin altında satış yapmak zorunda kalacaktır. Dayanma gücü olanlar için veya satıştan elde edecekleri sermayeyi hızlı bir şekilde bir yere bağlayacaklar için iyi fiyatlarla satış imkanı da doğuracaktır. Zira fiyatlar uçuyor, fırsat kaçıyor diye düşünen bir grup da almaya devam edecektir. Velhasıl satışlar ve alımlar öyle düşünüldüğü gibi kilitlenmeyecektir. Dediğim gibi önemli olan doğru zamanda doğru hamleyi yapabilmek ki burada da profesyonel olarak destek alarak yatırımlarına yön verenlerin üzülmeyeceği ticaretler olacaktır. Tabi kendi kafasına göre ve sağdan soldan duyduklarıyla hareket etmeye çalışanlar ise büyük ihtimalle zarar edecektir.

Ne olması gerekir? Fiyatlar yukarıda seyrederken yeniden makul seviyelere gelmesi ancak ve ancak ekonomik kalkınma ile gerçekleşebilir. Burada makul seviyelerden kastettiğim fiyatların geri gelmesi değil Türk Lirasının değer kazanması ile birlikte yaşam standardının iyileşmesi ve buna bağlı olarak da alım gücünün hissedilir şekilde artarak var olan fiyatların ulaşılabilir hale gelmesidir. Tabi ekonomik kalkınma sadece ekonomiye bağlı bir unsur değildir, ekonomik kalkınmanın gerçekleşmesi için hukuk, eğitim, insan hakları gibi birçok konuda çok ciddi ve iyiye doğru bir değişim gerekmektedir. Bu da var olan siyasi iradenin ya çok ciddi, dünya gerçeklerini dikkate alarak hareket etmesini veya siyasi iradenin değişmesini gerektirmektedir. Bu noktada değişime direnmek, dış mihraklar bizi bölmeye çalışıyora inanmak, içi boş dini ve milli söylemler ile gücü elinde tutmaya çalışanları desteklemek ve hatta “bugünler geçecek” diye pembe hayaller kurmak bir işe yaramayacaktır. Bir şeyler değişmedikçe, aynı hatalar yapılmaya devam edildikçe sonuç ne yazık ki değişmeyecektir.

Bu noktada ise “Alalım mı?” veya “Satalım mı?” sorusu çok anlamsızlaşmaktadır. Her zaman dediğim gibi alım ve satım günün piyasa şartları ile gerçekleşir, arz talep dengesi ile şekil bulur ve doğru zamanda doğru hamleyi yaparsanız kazanırsınız. Yoksa en iyi ekonomide yapacağınız işlemle zarar edebileceğiniz gibi, en kötü ekonomide yapacağınız alım satımla kar elde edebilir veya hedefinize ulaşabilirsiniz. Özellikle bu tarz ekonomilerde profesyonel desteğin değeri çok daha ön plana çıkar. Bu sebeple gayrimenkul gibi ciddi rakamların döndüğü bir sektörde hayaller ile değil gerçekler ile size yön vermeye çalışan gayrimenkul profesyonellerinin desteğini göz ardı etmeyin.

Bu Şehri ve Bu İşi Çok Seviyoruz…