Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesi Öğretim görevlisi Prof. Dr. Muhammet Türkoğlu; Deniz çekilmesinin Deprem fırtınası ile ilgili olduğunu düşünmediğini söyledi.
Türkoğlu, bu durumun genellikle üç farklı nedenden kaynaklandığını vurgulayarak şu açıklamalarda bulundu:
"Kıyılarımızda gözlemlenen su çekilmeleri, karadeniz ile Ege Denizi arasındaki seviye farkı, kuvvetli poyraz ve yüksek basınç olmak üzere üç temel etkene bağlı olarak gerçekleşiyor. Şu anda bölgede etkili olan kuvvetli poyraz nedeniyle su seviyesi yaklaşık 170 cm fark oluşturuyor. Bunun yanı sıra, içinde bulunduğumuz yüksek basınçlı hava koşulları da bu süreci etkiliyor. Karadeniz ve Gökçeada kıyılarını karşılaştırdığımızda, boğazlardan hızla akan ve şelale olarak tanımladığımız su akışının, poyraz ve yüksek basınç olmayan dönemlere göre çok daha hızlı olduğunu görüyoruz. Bu nedenle kıyılarımızdaki su açığa doğru sürüklenirken, rüzgara ters yönde olan bölgelerde ise birikme yaşanıyor. Örneğin bizim kıyılarımızda sular çekilirken, Mısır kıyılarında veya poyrazın tersi yönde kalan kıyılarda sular yükseliyor.
Suların çekilmesinin bir deprem habercisi olduğu yönündeki iddiaları değerlendiren Türkoğlu, bu tür bir bağlantının kurulmasının bilimsel olarak zor olduğunu ifade etti:
"Deniz çekilmesinin bir deprem sorunu yaratacağını düşünmüyorum. Ancak, büyük bir deprem veya Santorini'de meydana gelebilecek volkanik bir aktivite sonucunda tsunami oluşması kaçınılmazdır. Geçmişte bu tür tsunamilerin izleri hem Mısır kıyılarında hem de Anadolu kıyılarıda görülmüştür. Olası bir Santorini depremi veya volkanik patlama, Çeşme tarafında az ya da çok etkili olacaktır.
Santorini’de geçmişte gerçekleşen volkanik patlamalara da değinen Türkoğlu, bu tür bir olayın ciddi coğrafi değişimlere neden olabileceğini belirtti:
"Yanlış hatırlamıyorsam, yaklaşık 1600 yıl önce bölge'de büyük bir volkanik patlama meydana geldi. Bu patlama sonucunda, o dönemde mevcut olan kara parçası çöktü ve bugünkü hilal şeklindeki ada oluştu. Eğer Santorini'de tekrar bir patlama yaşanırsa, adanın tamamen yok olup olmayacağını veya farklı bir şekil alıp almayacağını kesin olarak söylemek zor.
MUSTAFA AYDIN GÜL
