Peki sizlere neden kalkan dereyi anlattım? Eminim merak etmişsinizdir bu güzel balkan şehrinde ecdadın bir eseri daha var, Alaca cami halk dilinde paşa cami ve Makedon vatandaşların deyimi ile Sarena Dzamija olarak bilinen bir Osmanlı eserini anlatacağım. Alaca Camii, Kuzey Makedonya’nın Kalkandelen şehrinde bulunan ünlü bir yapıdır. Boyalı Camii olarak da anılmaktadır zira ustaca yapılmış renkli süslemelere sahiptir.
Kalkandelen'i ortadan bölen Pena Nehri'nin yakınında bulunan cami, ihtişamlı görünümüyle adeta tarihe meydan okuyor. Duvarlarındaki dekorasyonundan dolayı Alaca adını alan cami, "Paşa Camisi" olarak da biliniyor.
Hurşide ve Mensure kız kardeşlerin çeyiz paralarını bağışlayarak 15. yüzyılda yaptırdığı rivayet edilen cami, iç ve dış cephe süslemeleriyle ziyaretçilerinin ilgisini çekiyor.
Makedonya’da eşi benzeri olmayan bir İslam mimarisi örneğidir ve 15. yüzyılda inşa edilmiştir. Bir yangında zarar görmüş, 1833 yılında Abdurrahman Paşa’nın öncülüğünde yeniden yapılmıştır.
Alaca Camii’nin dış duvarları rengarenk dikdörtgen panellerden oluşan bir yama işi ile kaplıdır. İç mekân ise zengin çiçek motifleri, çeşitli desenler ve canlı şehir manzaraları ile süslenmiştir. İslam sanatının renkli bir mücevheri olarak kabul edilen cami, şehrin en turistik cazibe merkezlerinden biridir.
Alaca Camii’nin İnşası ve Hayranlık Uyandıran Mimarisi
Mimar Issak Bey tarafından tasarlanan Alaca Camii 1438’de inşa edilmiştir.
Alaca Camii, geleneksel Osmanlı çini süslemelerinin aksine parlak çiçek resimlerine ve farklı desenlere sahiptir. Süslemelerde kullanılan boya ve cilalarda 30.000’den fazla yumurta kullanılmıştır. Alaca Camii ile diğer Osmanlı dini yapıları arasındaki bir diğer önemli fark ise mimarisinin erken Konstantinopolis dönemini yansıtmasıdır. Bu sebeple belirgin bir dış kubbeye sahip değildir.
Alaca Camii’nin en ayırt edici özelliği boyalı süslemeleridir. Abdurrahman Paşa, günümüzde herkesi kendine hayran bırakan bu süslemeler için Debarlı ustaları görevlendirmiştir. Resimli süslemeler arasındaki en dikkat çekici ayrıntı, İslam peygamberi Hz. Muhammed’in türbesinin ender ve belki de tek örneği olan Mekke tasviridir.
Alaca Camii haftanın her günü ve saati ziyarete açıktır. Günümüzde halen aktif olarak ibadet yapılan bir dini mekândır.
CUMA ALi SAĞLAM
