İddet müddetinin (bekleme süresi) kaldırılması

SORU 1: İDDET (BEKLEME) SÜRESİ NEDİR?
Türk Medeni Kanunu’nun 132. maddesinin 1. fıkrasında “Evlilik sona ermişse, kadın, evliliğin sona ermesinden başlayarak üç yüz gün geçmedikçe evlenemez.” denilmiştir. Bu madde, boşanma davası sona erdikten sonra, boşanan kadının başka birisiyle evlenmek için beklemesi gereken bir müddetin olduğunu belirtmektedir. İddet müddeti, boşandıktan sonra kadının yeniden evlenmesi için getirilen bir kısıtlama olup boşanan kadının olası gebeliğinde doğacak olan çocuğun soy bağının belirlenebilmesi için getirilmiş bir düzenlemedir. Yani bu kısıtlamanın asıl amacı doğacak çocuğu korumaktır.
SORU 2: İDDET SÜRESİ NASIL KALDIRILIR?
İddet müddeti yani bekleme süresi hiçbir işlem yapılmazsa boşanma kararının kesinleştiği tarihten itibaren 300 gün geçmesiyle kendiliğinden kalkar. Eğer boşanan kadın bu süreyi beklemek istemezse, iddet müddetinin kaldırılması davası açarak mahkemeden karar almalıdır. İddet süresini kaldırmak isteyen kadın, açacağı davada hamile olmadığını sağlık raporuyla kanıtlamalıdır. Mahkemenin ilgili davada iddet müddetinin kaldırıldığına ilişkin kararı vermesiyle bekleme süresi kalkmış olacaktır.
Boşanan kadın evliliğini sona erdirdiği eşiyle yeniden evlenir ise iddet süresinin sona ermesinin beklenmesine veyahut bu sürenin kaldırılmasına gerek yoktur. Boşanan kadın, evliliğini sona erdirdiği eşi ile iddet müddeti içerisinde yeniden evlenebilir.
Yine, boşanan kadının doğum yapması ile de iddet müddeti sona ermektedir. Boşanmış olan kadının doğum yaptığı takdirde başka bir şarta gerek kalmadan başka birisi ile yeniden evlenebilmesi mümkündür. Ancak boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren, bekleme süresi içerisinde boşanan kadının doğum yapması halinde, babalık karinesi gereği çocuğun babası boşanılan koca sayılacaktır.
SORU 3: BOŞANAN KADIN İDDET SÜRESİ İÇİNDE BAŞKASINDAN HAMİLE KALIRSA NE OLACAKTIR?
Boşanan olan kadın, iddet süresi içerisinde, başka birinden hamile kalmış ise yeniden evlenebilmesi için bu sürenin bitmesini beklemek zorundadır. Çünkü boşanan kadının bekleme süresi içerisinde başkası ile evlenmesi için hamile olmadığını kanıtlayan sağlık raporu ile mahkemeye başvurması gerekecektir.
SORU 4: SAĞLIK RAPORUNUN ALINMASI İDDET SÜRESİNİ DE ORTADAN KALDIRIR MI?
Uygulamada kadınlar iddet süresini kaldırmak için hastanelerden raporlar alarak evlendirme dairelerine başvurular yapmaktadırlar; fakat kadının herhangi bir mahkeme kararı olmadan aldığı raporun geçerliliği yoktur. Kadının iddet süresinin kaldırılmasına ilişkin talepleri ancak dava yoluyla ileri sürülebilmektedir.
Avukat Ezgi ENGİN