Yükselen alkol fiyatları karşısında ‘evde rakı yapımı’ pek çok kişi için reçel yapmak kadar sıradan bir aktivite halini aldı. Evlerde düdüklü tencere, damacana gibi aletlerle damıtma yapmaya çalışanlar var. Peki evlerde üretilen rakı gerçek rakı mı? Bu soruya konunun uzmanları hiç düşünmeden ‘hayır’ yanıtını veriyor
Artan alkollü içki fiyatlarıyla birlikte, ‘evde rakı yapımı’ pek çok kişi için reçel yapmak kadar sıradan bir aktivite halini aldı. Arama motorlarındaki kısa bir araştırma, yüzlerce farklı video ve tarife ulaşmanızı sağlıyor. Üstelik evde içki üretimi yalnızca rakıyla sınırlı değil. Şarap, bira hatta viski üretenlerin sayısı da giderek artıyor. Peki evlerde üretilen rakı gerçek rakı mı? Bu soruya konunun uzmanları hiç düşünmeden ‘hayır’ yanıtını veriyor. Evde rakı yapanlar açısından en büyük risk ise etil alkol yerine metil alkol kullanmak. Daha ucuz olan metil alkol, öldürücü olabiliyor. Tarımsal kökenli etil alkol üzerine anason yağı, şeker ve su ilave edilerek yapılan içkiye rakı demenin mümkün olmadığını belirten TMMOB Kimya Mühendisleri Odası Ege Bölge Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Mehlika Koç, “Evlerde iki yolla rakı üretimi yapılmakta. En kolayı tarımsal kökenli etil alkol ile yapılanı. Bu yöntemle elde edilen ürünü aşırı kullanmamak gerekir. Çünkü sağlık üzerindeki kronik etkileri henüz bilinmemekte. İkinci yöntem ise damıtma. Evlerde düdüklü tencere, damacana gibi aletler ile damıtma yapılmaya çalışıyor. Oysa bu tamamen kimya mühendisliği disiplinidir. Damıtma esansında elde edilen etil alkole metil alkol karışmaması gerekir. Aksi halde görme bozuklukları gibi şikayetlere neden olur” ifadelerini kullandı. RAKI DEMEK MÜMKÜN DEĞİL!
İçki zamları nedeniyle pek çok insan evde rakı yapar oldu. Peki bu ne kadar sağlıklı? TMMOB Kimya Mühendisleri Odası Ege Bölge Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Mehlika Koç, “Tarımsal kökenli etil alkol üzerine anason yağı, şeker ve su ilave edilerek yapılan içkiye rakı demenin mümkün değil. Bu içki, anason aromalı alkollü bir içkidir. Tadı, içenin zevkine kalmıştır. En önemlisi kullanılan tarımsal kökenli etil alkolün kaynağını iyi bilmek gereklidir. Elde edilen bu ürünün sağlık üzerindeki kronik etkileri henüz bilinmemektedir. İyi bir rakı yapabilmek için sıkı kontrol ve iyi bir kimya bilgisi gereklidir. Damıtma işlemi için distilasyon kolonu gereklidir. Evlerde düdüklü tencere, damacana gibi aletler ile damıtma yapılmaya çalışıyor ki, bu hiç doğru değildir. Damıtma esnasında, metil alkol geçişi olabilir. Rakının içindeki metil alkol miktarı izin verilen sınırın üzerinde olduğunda görme bozuklukları gibi şikayetlere neden olur” dedi. HAZIR ÇORBADAN FARKSIZ
Ev koşullarında rakı yapmanın risklerine değinen Koç, “Rakı Türk Gıda Kodeksi Distile Alkollü İçkiler Tebliğine göre; ‘Yalnızca suma veya tarımsal kökenli etil alkol ile karıştırılmış sumanın, 5 bin litre veya daha küçük hacimli geleneksel bakır imbiklerde, anason tohumu ile ikinci kez distile edilmesiyle sadece Türkiye’de üretilen distile alkollü içkidir. Evlerde yapılan rakı, çoğunlukla ‘Tarımsal kökenli etil alkol’ üzerine su, anason, şeker ilave edilerek rakı yapıldığı zannedilmektedir. Bu tam tabiriyle hazır çorbadan farksızdır. Tarımsal kökenli etil alkol üzerine anason yağı koyduğunuzda elde edilen karışıma su eklendiğinde beyazlar. Fakat bu içeceğe rakı diyemeyiz. Tarımsal kökenli etil alkol, buğday, arpa, mısır, şeker kamışından elde ediliyor. Klasik rakı, meyve şekerinden damıtılarak elde edilen etil alkol ile yapılır. Rakı üretimi bir kimyasal prosestir ve mutlaka kimya mühendisleri kontrolünde, endüstriyel şartlarda, resmi otorilerden izin alınarak yapılmalıdır” ifadelerini kullandı. METİL ALKOL OLDUKÇA TEHLİKELİ
Evde yapılan rakıların sahte rakı değil kaçak üretim olarak nitelendirildiğini dile getiren Koç, “Sahte rakı dediğinizde; piyasada bulunan bir markayı ambalajı ile taklit edip, haksız kazanç sağlamaktır. Yani şişesi, kapağı, etiketi ve büyük oranda tadının taklidi yapılmaktadır. Yılların rakı içicileri bile farkı anlayamayabilir. Ayrıca rakının ana hammaddesi etil alkol yerine daha ucuz olan metil alkol kullanılabilir ki bu da oldukça tehlikelidir. Türkiye’de distile alkolle izinsiz, ruhsatsız içki yapımı yasaktır. Evlerde kendi ürettiğiniz ürünü kullanarak 350 litreye kadar şarap yapabilirsiniz fakat distile alkollü içkileri ilgili kurumlardan izin almadan asla üretemezsiniz. Bu mevzuat rakının yanı sıra votka, konyak gibi içkileri de kapsamaktadır. Evinizde üzümden veya başka bir şekerli meyveden damıtma yaparak elde edilen alkol ile rakı yapılabilir ama bu da kaçak üretime girer. Sahte rakıda damıtma yapılarak değil de, piyasada satılan tarımsal kökenli etil alkol üzerine anason, biraz şeker ekleyerek bir marka taklit edilmektedir” şeklinde konuştu. Evde içki üretenlere uyarılarda da bulunan Koç, “Evlerde iki yolla rakı üretimi yapılmakta. En kolayı tarımsal kökenli etil alkol ile yapılanı. Satın alınan alkolün kaynağı bilinmelidir. Alkol üzerindeki etiket anlayarak dikkatlice okunmalıdır. İlla ki bu yöntem ile rakı üreteceğim deniliyorsa doğal anason yağı kullanılmalıdır. Yine de bu yöntemle elde edilen ürünü aşırı kullanmamak gerekir. Sonuçta bu yapılan ürüne rakı demek pek mümkün değil. İkinci yöntem damıtma ise tamamen kimya mühendisliği disiplinidir. Damıtma esansında elde edilen etil alkole metil alkol karışmaması gereklidir” dedi. İçki tüketimini azaltmak için vergileri arttırmanın bir çözüm olmadığını savunan Koç, “Bu yöntem birçok ülkede denenmesine rağmen sonuç alınamamıştır. Vergileri arttırmak, halkı kaçak ve sahte rakı tüketmeye itmektedir. Burada ilk başta gelen risk ölüm riskidir. İkincisi ise uzun vadede kronik etkilenmedir. İçkinin sağlık üzerindeki zararları halka anlatılmalı ve halkımız bilinçlendirilmelidir” açıklamasında bulundu. BİR RAKIYA O PARAYI VEREMEM
İsmini vermek istemeyen bir dükkan işletmecisi, son yıllarda rakı satışlarının ciddi oranda gerilediğini ve pek çok arkadaşının dahi kendisinden satın almayıp evde içki yapımına yöneldiğini söyledi. Bir süredir evde rakı ürettiğini söyleyen bir vatandaş ise, yüksek fiyatların kendisini rakının içeriği üzerinde çalışmaya yönelttiğini belirterek “Tarifini internetten öğrendim, zaman içinde kendimi geliştirdim. Hazır rakının beşte biri fiyatına geliyor evde üretmek. Meyhaneye gidip çok para vereceğimize evde üretiyoruz. Kimse kusura bakmasın, bir rakıya o parayı veremem.”
Artan alkollü içki fiyatlarıyla birlikte, ‘evde rakı yapımı’ pek çok kişi için reçel yapmak kadar sıradan bir aktivite halini aldı. Arama motorlarındaki kısa bir araştırma, yüzlerce farklı video ve tarife ulaşmanızı sağlıyor. Üstelik evde içki üretimi yalnızca rakıyla sınırlı değil. Şarap, bira hatta viski üretenlerin sayısı da giderek artıyor. Peki evlerde üretilen rakı gerçek rakı mı? Bu soruya konunun uzmanları hiç düşünmeden ‘hayır’ yanıtını veriyor. Evde rakı yapanlar açısından en büyük risk ise etil alkol yerine metil alkol kullanmak. Daha ucuz olan metil alkol, öldürücü olabiliyor. Tarımsal kökenli etil alkol üzerine anason yağı, şeker ve su ilave edilerek yapılan içkiye rakı demenin mümkün olmadığını belirten TMMOB Kimya Mühendisleri Odası Ege Bölge Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Mehlika Koç, “Evlerde iki yolla rakı üretimi yapılmakta. En kolayı tarımsal kökenli etil alkol ile yapılanı. Bu yöntemle elde edilen ürünü aşırı kullanmamak gerekir. Çünkü sağlık üzerindeki kronik etkileri henüz bilinmemekte. İkinci yöntem ise damıtma. Evlerde düdüklü tencere, damacana gibi aletler ile damıtma yapılmaya çalışıyor. Oysa bu tamamen kimya mühendisliği disiplinidir. Damıtma esansında elde edilen etil alkole metil alkol karışmaması gerekir. Aksi halde görme bozuklukları gibi şikayetlere neden olur” ifadelerini kullandı. RAKI DEMEK MÜMKÜN DEĞİL!
İçki zamları nedeniyle pek çok insan evde rakı yapar oldu. Peki bu ne kadar sağlıklı? TMMOB Kimya Mühendisleri Odası Ege Bölge Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Mehlika Koç, “Tarımsal kökenli etil alkol üzerine anason yağı, şeker ve su ilave edilerek yapılan içkiye rakı demenin mümkün değil. Bu içki, anason aromalı alkollü bir içkidir. Tadı, içenin zevkine kalmıştır. En önemlisi kullanılan tarımsal kökenli etil alkolün kaynağını iyi bilmek gereklidir. Elde edilen bu ürünün sağlık üzerindeki kronik etkileri henüz bilinmemektedir. İyi bir rakı yapabilmek için sıkı kontrol ve iyi bir kimya bilgisi gereklidir. Damıtma işlemi için distilasyon kolonu gereklidir. Evlerde düdüklü tencere, damacana gibi aletler ile damıtma yapılmaya çalışıyor ki, bu hiç doğru değildir. Damıtma esnasında, metil alkol geçişi olabilir. Rakının içindeki metil alkol miktarı izin verilen sınırın üzerinde olduğunda görme bozuklukları gibi şikayetlere neden olur” dedi. HAZIR ÇORBADAN FARKSIZ
Ev koşullarında rakı yapmanın risklerine değinen Koç, “Rakı Türk Gıda Kodeksi Distile Alkollü İçkiler Tebliğine göre; ‘Yalnızca suma veya tarımsal kökenli etil alkol ile karıştırılmış sumanın, 5 bin litre veya daha küçük hacimli geleneksel bakır imbiklerde, anason tohumu ile ikinci kez distile edilmesiyle sadece Türkiye’de üretilen distile alkollü içkidir. Evlerde yapılan rakı, çoğunlukla ‘Tarımsal kökenli etil alkol’ üzerine su, anason, şeker ilave edilerek rakı yapıldığı zannedilmektedir. Bu tam tabiriyle hazır çorbadan farksızdır. Tarımsal kökenli etil alkol üzerine anason yağı koyduğunuzda elde edilen karışıma su eklendiğinde beyazlar. Fakat bu içeceğe rakı diyemeyiz. Tarımsal kökenli etil alkol, buğday, arpa, mısır, şeker kamışından elde ediliyor. Klasik rakı, meyve şekerinden damıtılarak elde edilen etil alkol ile yapılır. Rakı üretimi bir kimyasal prosestir ve mutlaka kimya mühendisleri kontrolünde, endüstriyel şartlarda, resmi otorilerden izin alınarak yapılmalıdır” ifadelerini kullandı. METİL ALKOL OLDUKÇA TEHLİKELİ
Evde yapılan rakıların sahte rakı değil kaçak üretim olarak nitelendirildiğini dile getiren Koç, “Sahte rakı dediğinizde; piyasada bulunan bir markayı ambalajı ile taklit edip, haksız kazanç sağlamaktır. Yani şişesi, kapağı, etiketi ve büyük oranda tadının taklidi yapılmaktadır. Yılların rakı içicileri bile farkı anlayamayabilir. Ayrıca rakının ana hammaddesi etil alkol yerine daha ucuz olan metil alkol kullanılabilir ki bu da oldukça tehlikelidir. Türkiye’de distile alkolle izinsiz, ruhsatsız içki yapımı yasaktır. Evlerde kendi ürettiğiniz ürünü kullanarak 350 litreye kadar şarap yapabilirsiniz fakat distile alkollü içkileri ilgili kurumlardan izin almadan asla üretemezsiniz. Bu mevzuat rakının yanı sıra votka, konyak gibi içkileri de kapsamaktadır. Evinizde üzümden veya başka bir şekerli meyveden damıtma yaparak elde edilen alkol ile rakı yapılabilir ama bu da kaçak üretime girer. Sahte rakıda damıtma yapılarak değil de, piyasada satılan tarımsal kökenli etil alkol üzerine anason, biraz şeker ekleyerek bir marka taklit edilmektedir” şeklinde konuştu. Evde içki üretenlere uyarılarda da bulunan Koç, “Evlerde iki yolla rakı üretimi yapılmakta. En kolayı tarımsal kökenli etil alkol ile yapılanı. Satın alınan alkolün kaynağı bilinmelidir. Alkol üzerindeki etiket anlayarak dikkatlice okunmalıdır. İlla ki bu yöntem ile rakı üreteceğim deniliyorsa doğal anason yağı kullanılmalıdır. Yine de bu yöntemle elde edilen ürünü aşırı kullanmamak gerekir. Sonuçta bu yapılan ürüne rakı demek pek mümkün değil. İkinci yöntem damıtma ise tamamen kimya mühendisliği disiplinidir. Damıtma esansında elde edilen etil alkole metil alkol karışmaması gereklidir” dedi. İçki tüketimini azaltmak için vergileri arttırmanın bir çözüm olmadığını savunan Koç, “Bu yöntem birçok ülkede denenmesine rağmen sonuç alınamamıştır. Vergileri arttırmak, halkı kaçak ve sahte rakı tüketmeye itmektedir. Burada ilk başta gelen risk ölüm riskidir. İkincisi ise uzun vadede kronik etkilenmedir. İçkinin sağlık üzerindeki zararları halka anlatılmalı ve halkımız bilinçlendirilmelidir” açıklamasında bulundu. BİR RAKIYA O PARAYI VEREMEM
İsmini vermek istemeyen bir dükkan işletmecisi, son yıllarda rakı satışlarının ciddi oranda gerilediğini ve pek çok arkadaşının dahi kendisinden satın almayıp evde içki yapımına yöneldiğini söyledi. Bir süredir evde rakı ürettiğini söyleyen bir vatandaş ise, yüksek fiyatların kendisini rakının içeriği üzerinde çalışmaya yönelttiğini belirterek “Tarifini internetten öğrendim, zaman içinde kendimi geliştirdim. Hazır rakının beşte biri fiyatına geliyor evde üretmek. Meyhaneye gidip çok para vereceğimize evde üretiyoruz. Kimse kusura bakmasın, bir rakıya o parayı veremem.”
