Bakanlık, belediyelerden, Marmara Denizi'nin kirlilik yükünü azaltacak en önemli etken olan ileri biyolojik atık su arıtma tesislerini bir an önce hayata geçirmelerini istedi. Bu tesislerin kurulması için belediyelere verilen sürelerin yaklaştığı ve bu konuda yeterli ilerleme kaydedilmediği vurgulandı.
Marmara Denizi'nde 2021 yılında yaşanan müsilaj afetinin ardından, Çevre Bakanlığı'nın koordinasyonunda Marmara Denizi Eylem Planı hazırlandı. Plan, 22 maddeden oluşuyor ve müsilajın önlenmesi için çözüm önerilerini içeriyor. Bu çözüm önerilerinin başında, Marmara Denizi'ne kıyısı olan 7 ilin atık su arıtma tesislerinin ileri biyolojik arıtma sistemine dönüştürülmesi bulunuyor. Ancak, 3 yıl içinde kurulması gereken ileri biyolojik atık su arıtma tesislerinin sayısının oldukça düşük olduğu ve bu konuda belediyelerin taahhütlerini yerine getirmediği belirtildi.
Müsilajın Sebepleri ve İleri Biyolojik Arıtma Zorunluluğu
Müsilaj, deniz ekosistemine zarar veren, denizin yüzeyinde yoğunlaşan ve suyun oksijen dengesini bozan bir plankton türüdür. Müsilajın en önemli sebeplerinden biri, noktasal kaynaklardan kaynaklanan azot ve fosfor kirliliği olarak öne çıkmaktadır. Bu kirliliğin başlıca kaynağı ise kentsel, endüstriyel ve tarımsal atıklardır. Eylem planında, bu kirliliğin azaltılması için atık su arıtma tesislerinin ileri biyolojik arıtma sistemine dönüştürülmesi gerektiği ifade edilmiştir. Ancak yapılan denetimlerde, ilerleme oranının sadece %0,7 ile sınırlı kaldığı ve birçok belediyenin taahhüt ettiği tesisleri kurmadığı tespit edilmiştir.
Belediyelere Süre Uyarısı ve Bakanlık Takibi
Bakanlık, 3 yıl içinde kurularak işletmeye alınması gereken ileri biyolojik atık su arıtma tesislerinin, belediyeler tarafından kurulmadığını ve bu tesislerin kapasitesinin yetersiz kaldığını belirtti. Bu tesislerin inşası için gerekli iş termin planlarının hazırlanması gerektiği hatırlatıldı. Ayrıca, 2872 sayılı Çevre Kanunu’na eklenen yeni madde gereği, belediyelerin atık su gelirlerinin yarısını bu tesislerin kurulmasına ayırması gerektiği belirtildi.
Çevre Bakanlığı, sürecin takipçisi olduğunu ve ilerleme kaydedilmeyen her aşama için uyarılar göndereceğini duyurdu. Ayrıca, Bakan Yardımcısı Fatma Varank, müsilaj oluşumunun üç temel nedene dayandığını vurguladı: deniz suyu sıcaklığının artışı, denizin durağanlaşması ve artan kirlilik. Özellikle kirliliğin kentsel, endüstriyel ve tarımsal kaynaklı olduğu belirtilerek, belediyelerin bu konuda daha fazla sorumluluk alması gerektiği ifade edildi.
Müsilaj Bilim ve Teknik Kurulu'nun Uyarıları
Müsilaj Bilim ve Teknik Kurulu, kirlilik girdisinin azaltılması için belediyelerin taahhüt ettikleri ileri atık su arıtma tesislerini bir an önce tamamlamaları gerektiğini belirtti. Kurul, aynı zamanda denetimlerin sıkılaştırılması ve bu tesislerin faaliyete geçmesinin sağlanması için Bakanlık tarafından yapılan uyarıları destekledi.
Son olarak, Çevre Bakanlığı, Marmara Denizi'nde müsilaj gibi çevresel felaketlerin bir daha yaşanmaması için gereken tüm adımların hızla atılmasını istedi ve süreçle ilgili gelişmeleri takip etmeye devam edeceğini bildirdi.
HABER MERKEZİ
