Hayır diyememe, kişinin kendi istek ve gereksinimlerini sürekli ihmal ederek kendisini başkasının istek ve gereksinimlerini karşılama zorunda hissetme olarak tanımlanabilir. Kişi hayır diyebildiği, kendi istek ve gereksinimlerini yeterli biçimde karşıladığı zaman daha mutlu bir yaşam sürdürmektedir. Hayır diyememek hayatımızın düzenini olumsuz şekilde etkileyebilir. Kendi isteklerimizi göz ardı edip başkalarının isteklerini yapmaya çalışmak kendi hayatımızda yapmak istediğimiz pek çok şeye zaman bulamamamıza neden olabilir. Ayrıca, hayır diyemedikçe bir süre sonra psikolojik ve fiziksel rahatsızlıklar ortaya çıkar çünkü hayır diyemediğimiz zaman içimize attığımız pek çok şey olur ve beklentilere gireriz. Beklentilerimizin karşılanmadığını gördükçe öfke birikmesi olur. Dolayısıyla öfke kontrol sorunu, depresyon, kaygı bozuklukları ve bunlara eşlik eden fiziksel sorunlar gibi pek rahatsızlıklar ortaya çıkabilir.
Hayır demek neden bu kadar zor? Aslında her kişi için her durum için bunun farklı açıklamaları var. Hayır diyememenin altında çoğu zaman herkesle iyi geçinme, saldırgan görünmeme kimseyi kırmama ve herkes tarafından sevilen bir insan olma isteği yatar.
Hayır Diyememenin Nedenleri
• Bazı durumlarda insanların hayır diyememesinin sebebi reddetme korkusudur. Yani karşımızdaki kişinin herhangi bir istediğine hayır dediğimiz zaman o kişiyi reddetmiş gibi düşünürüz. Ama aslında reddettiğimiz şey kişi değil, yapmayı istemediğimiz şeydir.
• Bazen karşı taraf bencil olduğumuzu düşünmesin diye hayır diyemeyiz.
• Hayır dediğimizde ilişkilerimizin zedelenebileceğini hatta ilişkilerin bitme noktasına gelebileceğini düşünürüz. “hayır dersem o beni artık istemez ve kendi isteklerini yaptırabilecek birine gider, beni bırakır gibi” bir korkuya sahip olmak hayır dememizi zorlaştırır.
• Onaylanma ihtiyacı fazla olan kişiler hayır demekte zorluk çekebilirler. Çünkü aynı reddedilmeyi günün birinde kendilerine yaşayacağını düşünür. Hayır diyememek güçlü bir irade gerektirdiğinden bağımlı kişilikler hayır demesi oldukça zordur.
• Aşırı vicdan sahibi olmak, karşı tarafa aşırı derecede hassas yaklaşmak, kırmaktan ve üzmekten korkmak.
• “Hayır demezsem sevileceğim, beğenileceğim, onaylanacağım, kabul göreceğim ” gibi yanlış düşüncelere sahip olmak kişiyi yalnızlık kaygısına ve ilişkilerde esaret noktasına getirmektedir.
• “Hayır"ın ne zaman ve ne şekilde denileceğini öğrenememiş olduğumuzdan.
• Herkesle iyi olmak, herkesi mutlu etmek, tartışmalardan uzak durmak, hoş görülmeyen tarafta olmamanın yolunu “evet” demekten geçtiğini düşünerek "hayır" demekten kaçınmak. Uzm. Klinik Psikolog Duygu Engin
www.psikologduyguengin.com
Hayır demek neden bu kadar zor? Aslında her kişi için her durum için bunun farklı açıklamaları var. Hayır diyememenin altında çoğu zaman herkesle iyi geçinme, saldırgan görünmeme kimseyi kırmama ve herkes tarafından sevilen bir insan olma isteği yatar.
Hayır Diyememenin Nedenleri
• Bazı durumlarda insanların hayır diyememesinin sebebi reddetme korkusudur. Yani karşımızdaki kişinin herhangi bir istediğine hayır dediğimiz zaman o kişiyi reddetmiş gibi düşünürüz. Ama aslında reddettiğimiz şey kişi değil, yapmayı istemediğimiz şeydir.
• Bazen karşı taraf bencil olduğumuzu düşünmesin diye hayır diyemeyiz.
• Hayır dediğimizde ilişkilerimizin zedelenebileceğini hatta ilişkilerin bitme noktasına gelebileceğini düşünürüz. “hayır dersem o beni artık istemez ve kendi isteklerini yaptırabilecek birine gider, beni bırakır gibi” bir korkuya sahip olmak hayır dememizi zorlaştırır.
• Onaylanma ihtiyacı fazla olan kişiler hayır demekte zorluk çekebilirler. Çünkü aynı reddedilmeyi günün birinde kendilerine yaşayacağını düşünür. Hayır diyememek güçlü bir irade gerektirdiğinden bağımlı kişilikler hayır demesi oldukça zordur.
• Aşırı vicdan sahibi olmak, karşı tarafa aşırı derecede hassas yaklaşmak, kırmaktan ve üzmekten korkmak.
• “Hayır demezsem sevileceğim, beğenileceğim, onaylanacağım, kabul göreceğim ” gibi yanlış düşüncelere sahip olmak kişiyi yalnızlık kaygısına ve ilişkilerde esaret noktasına getirmektedir.
• “Hayır"ın ne zaman ve ne şekilde denileceğini öğrenememiş olduğumuzdan.
• Herkesle iyi olmak, herkesi mutlu etmek, tartışmalardan uzak durmak, hoş görülmeyen tarafta olmamanın yolunu “evet” demekten geçtiğini düşünerek "hayır" demekten kaçınmak. Uzm. Klinik Psikolog Duygu Engin
www.psikologduyguengin.com
