Okula uyum süreci ve öneriler

Eğitim ve öğretim yılının başlaması ile birlikte çocuklar ve ebeveynler için zorlu bir dönem başlar. Pandemiden dolayı uzun süredir evde olan çocukların uyaran eksikliğinden dolayı sosyal ilişkileri ve becerileri zayıfladı. Bununla birlikte belli bir düzenin, uyku ve yeme düzeninin olmaması, teknolojik cihazların aşırı kullanımı gibi yaşamların da bozulmalar oldu. Okulların açılmasıyla bu bozulan düzenin tekrardan eskisi gibi olması zaman alacaktır. Okula uyum süreci çocukların okula alışabilme ve adapte olabilme sürecidir. Bazı çocuklar bu süreci daha kolay bir şekilde atlatırken bazı çocuklar okula uyumsuzluk gösterebilir. Çocuğun okul gibi disiplinli ve kurallı bir ortama geçiş yapması uyum problemlerini beraberinde getirebilir. Yeni bir düzene geçen çocukta ders dinlememe, ödev yapmada isteksizlik, odaklanma güçlüğü, sınıf kurallarına uymama, okula gelmeyi reddetme, ağlama krizine girme ve akademik başarıda düşüş görülebilir. Ailenin kaygılı olmadan, bilinçli, sakin, sabırlı, hoşgörülü bir tutumda olması, okul ile işbirliği içerisinde olup çocuğu desteklemesi çocuğun uyum sürecini olumlu etkileyecektir. Uyum sürecinin uzaması ya da ebeveynlerin başa çıkamadığı bir durumun oluşması halinde bir uzmandan destek alınması faydalı olacaktır.

Ailelerine Öneriler:
Çocuk okula uyum sürecinde anne ve babadan ayrılma konusunda zorluk yaşayabilir, okuluna ve öğretmenine alışmak için bir süreye ihtiyaç duyabilir. Bu ihtiyaç doğal bir süreçtir ancak bu sürecin uzunluğu ve anne babanın davranışı önemlidir. Anne ve babanın çocuklarının yanında olduklarını ve onlara sabırla yaklaştıklarını hissettirmelidir.

Okula başlamadan önce okulla ilgili hazırlıklar yapmak çocuğun psikolojik olarak okula hazırlanmasına yardımcı olacaktır. Okulla ilgili olumlu konuşmalar yapılmalı ve okula gitmenin onun sorumluluğu olduğunu anlatılmalıdır. Aileler çocuğun okula gitmesi konusunda kararlı ve net davranılmalıdır.

Okulla ilgili korku ve kaygıları varsa, sizinle paylaşmasını sağlayın. Duyguları nedeniyle eleştirmeyin, suçlamayın veya akranlarıyla kıyaslamayın. Anne babalar ne kadar kaygılı olursa, çocuklar da o kadar kaygılı oluyorlar. Çocuğunuzun kaygısını azaltmak için önce ebeveynler kendi kaygılarını kontrol altına almalıdır.Çocuk okula gitmeyi istemediğinde “Bebek misin sen, büyüdün artık” gibi cümleler söylemekten uzak durun. Çocuğunuzun duygularını dinleyin ve anlayışlı olun.

Çocuğunuz istemiyorken onu okula bırakmak sizin için zor olabilir. Fakat vedalaşma süresini olabildiğince kısa tutmak önemlidir. Ayrılırken mutlaka “hoşça kal” demeyi unutmayın. Çocuğunuza onu okuldan alacağınız zamanı günün başında söyleyip tam vaktinde okuldan almanız çocuğunuzun güven duygusu için önemlidir. Okulun ilk gününde yaşanan olumsuzluklara karşı sabırlı olmak gerekir, çocuğa karşı hissettirilen öfke adapte sürecini daha da zorlaştıracaktır
Covid-19 çocuğunuzun ruh sağlığını olumsuz etkiliyor olabilir ve zaman zaman bunalmış hissetmenin normal olduğunu ona anlatmak önemlidir. Covid-19 ile ilgili gerekli bilgilendirmeleri yaşına uygun şekilde korkutmadan, sadece dikkat etmelerini sağlayacak şekilde tedbirler aldığı sürece güvende olduğunu ona anlatabilirsiniz.

Uzm. Klinik Psikolog Duygu Engin
www.psikologduyguengin.com