Çocukların okula başladığı ilk günden uyum güçlükleri yaşaması doğal bir durumdur. Bazı çocuklar okulun ilk zamanları uyum sorunu yaşarken, bazıları belli bir süre sonra sorun yaşayabilir, bazıları ise okula çok uyum sağlar. Yeni bir düzene geçen çocukta ders dinlememe, ödev yapmada isteksizlik, odaklanma güçlüğü, sınıf kurallarına uymama, okula gelmeyi reddetme, ağlama krizine girme ve akademik başarıda düşüş görülebilir. Ailenin kaygılı olmadan, bilinçli, sakin, sabırlı, hoşgörülü bir tutumda olması önemlidir. Aileler eğitim öğretim sürecinde olduğu gibi uyum sürecinde de öğretmen ile iş birliği içerisinde olmalıdır. Uyum sürecinin uzaması ya da ebeveynlerin başa çıkamadığı bir durumun oluşması halinde bir uzmandan destek alınması faydalı olacaktır.
Uyum Sürecinde Aileden Beklentiler:
Aileler öncelikle çocuklarının zihninde okulla ilgili olumlu görüntü oluşturması gerekir. Okulun onlar için özel bir yer olduğundan, yeni arkadaşlar edineceği güzel bir yer olduğundan, keyifli etkinliklerin yapıldığından, oyunlar oynandığı yer olduğundan bahsedilmelidir. Aileler çocuğun okula gitmesi konusunda kararlı ve net davranılmalıdır. Ebeveynler çocuklarına okulunu ve öğretmenini tanıtmalıdır. Öğretmeniyle güven ilişkisi kurmasını sağlayarak ihtiyacı olduğundan öğretmeninden yardım isteyebileceğini anlatmalıdır. Çocuk okula uyum sürecinde anne ve babadan ayrılma konusunda zorluk yaşayabilir, okuluna ve öğretmenine alışmak için bir süreye ihtiyaç duyabilir. Bu ihtiyaç doğal bir süreçtir ancak bu sürecin uzunluğu ve anne babanın davranışı önemlidir. Okulla ilgili korku ve kaygıları varsa, sizinle paylaşmasını sağlayın. Duyguları nedeniyle eleştirmeyin, suçlamayın veya akranlarıyla kıyaslamayın. Anne babalar ne kadar kaygılı olursa, çocuklar da o kadar kaygılı oluyorlar. Çocuğunuzun kaygısını azaltmak için önce ebeveynler kendi kaygılarını kontrol altına almalıdır. Çocuk okula gitmeyi istemediğinde “Bebek misin sen, büyüdün artık” gibi cümleler söylemekten uzak durun. Çocuğunuzun duygularını dinleyin ve anlayışlı olun. Herhangi bir uyum problemi yaşaması durumunda çocuğun benliğine zarar verecek cümleler kurmaktan uzun durun. Çocuğunuz istemiyorken onu okula bırakmak sizin için zor olabilir. Ancak vedalaşma süresini olabildiğince kısa tutmak önemlidir. Ayrılırken mutlaka “hoşça kal” demeyi unutmayın. Çocuğunuza onu okuldan alacağınız zamanı günün başında söyleyip tam vaktinde okuldan almanız çocuğunuzun güven duygusu için önemlidir. Çocukların zamanında okula getirilip zamanında alınması önemlidir. Diğer çocuklardan farklı zamanlarda okula getirilip, farklı zamanlarda alınan çocuklarda kaygı düzeyi artabilir. Çocuğunuz istemiyorken onu okula bırakmak sizin için zor olabilir. Fakat vedalaşma süresini olabildiğince kısa tutmak önemlidir. Ayrılırken mutlaka “hoşça kal” demeyi unutmayın.
Uzm. Klinik Psikolog Duygu Engin
Uyum Sürecinde Aileden Beklentiler:
Aileler öncelikle çocuklarının zihninde okulla ilgili olumlu görüntü oluşturması gerekir. Okulun onlar için özel bir yer olduğundan, yeni arkadaşlar edineceği güzel bir yer olduğundan, keyifli etkinliklerin yapıldığından, oyunlar oynandığı yer olduğundan bahsedilmelidir. Aileler çocuğun okula gitmesi konusunda kararlı ve net davranılmalıdır. Ebeveynler çocuklarına okulunu ve öğretmenini tanıtmalıdır. Öğretmeniyle güven ilişkisi kurmasını sağlayarak ihtiyacı olduğundan öğretmeninden yardım isteyebileceğini anlatmalıdır. Çocuk okula uyum sürecinde anne ve babadan ayrılma konusunda zorluk yaşayabilir, okuluna ve öğretmenine alışmak için bir süreye ihtiyaç duyabilir. Bu ihtiyaç doğal bir süreçtir ancak bu sürecin uzunluğu ve anne babanın davranışı önemlidir. Okulla ilgili korku ve kaygıları varsa, sizinle paylaşmasını sağlayın. Duyguları nedeniyle eleştirmeyin, suçlamayın veya akranlarıyla kıyaslamayın. Anne babalar ne kadar kaygılı olursa, çocuklar da o kadar kaygılı oluyorlar. Çocuğunuzun kaygısını azaltmak için önce ebeveynler kendi kaygılarını kontrol altına almalıdır. Çocuk okula gitmeyi istemediğinde “Bebek misin sen, büyüdün artık” gibi cümleler söylemekten uzak durun. Çocuğunuzun duygularını dinleyin ve anlayışlı olun. Herhangi bir uyum problemi yaşaması durumunda çocuğun benliğine zarar verecek cümleler kurmaktan uzun durun. Çocuğunuz istemiyorken onu okula bırakmak sizin için zor olabilir. Ancak vedalaşma süresini olabildiğince kısa tutmak önemlidir. Ayrılırken mutlaka “hoşça kal” demeyi unutmayın. Çocuğunuza onu okuldan alacağınız zamanı günün başında söyleyip tam vaktinde okuldan almanız çocuğunuzun güven duygusu için önemlidir. Çocukların zamanında okula getirilip zamanında alınması önemlidir. Diğer çocuklardan farklı zamanlarda okula getirilip, farklı zamanlarda alınan çocuklarda kaygı düzeyi artabilir. Çocuğunuz istemiyorken onu okula bırakmak sizin için zor olabilir. Fakat vedalaşma süresini olabildiğince kısa tutmak önemlidir. Ayrılırken mutlaka “hoşça kal” demeyi unutmayın.
Uzm. Klinik Psikolog Duygu Engin