Pardon, benim yerim neresi?

Merhaba Sevgili Okur,
Okulların açılmasına az bir zaman kala bizim evde kitaplık düzenleme işlemi tekrar başladı. Yılın belli zamanlarında özellikle okulun açılmasından önce, çok fazla kitap aldığım dönemlerde veya kütüphanemizin çok karıştığını hissettiğim zamanlarda bu işlemi sıkça yapıyoruz diyebilirim. Çoğul anlatıyorum çünkü kitapları kızımla birlikte düzenliyoruz.
Herkesin kitaplık düzeni okuduklarına, yaşam tarzına, kitaplığını kullanım şekline göre farklılık gösterse de, yeni kitaplık oluşturmak isteyenlere ya da mevcut kitaplığını nasıl daha aktif ve kolay kullanırım konusunda öneri bekleyenlere bende kendi düzenimizden bahsetmek istedim.
Öncelikle kitaplık düzenleme işlemi çok kısa sürede bitebilen bir işlem olmuyor bizim için. Elimize aldığımız her kitapta okuduklarımızdan biriyse içlerine tekrar bakıp hasret giderme anları yaşıyor, resimlerin ya da yazıların arasında farkında olmadan uzunca süreler kaybolabiliyoruz. Bu işlemi yaparken böyle bir ihtimalin olduğunu da belirteyim istedim.
Kitaplarımızı, çocuk kitapları ve yetişkin kitapları olarak farklı kütüphanelerde tutuyoruz. Sayıları oldukça fazla olan çocuk kitaplarını farklı bir düzende, yetişkin kitaplarını farklı bir düzende yerleştirmek, istediğim kitabı bulmak açısından kolaylık sağlıyor.
Yetişkin kitaplarının dizim şeklinde genellikle türlerine göre kitapları ayırmayı seviyorum. Farklı farklı alanlarda kitap okumayı seviyorsanız bu yöntemi sizlere de önerebilirim. Aynı türden kitapların bir rafta olması, aradığımız kitabı çabuk bulmamıza yardımcı oluyor. Mesela klasikler, kişisel gelişim kitapları, romanlar ( kendi içlerinde yazarlarına göre ayrı bir kategorileştirme de oluyor) , tarih kitapları, dini kitaplar, şiir kitapları, mesleki kitaplar, sanat kitapları, yemek kitapları, sözlükler şeklide düzenleme yapıyoruz. Kitaplar içinde okumadığımız kitapları ayrı bir rafta, okuyacağımız sıralamaya göre yerleştirmeyi tercih ediyoruz. Her bir rafı kendi içerisinde kitap boyutlarına göre farklı farklı konumlandırıyoruz. Boy sırası yapmak ilk tercihim olurken, çok büyük kalın kitapları özellikle sözlükleri yatay olarak üst üste, boyu kısa olan raflara diziyorum. Görsel açıdan rahatlık ve iç açıcı görüntüler yaratmak adına; türlerine göre ayırdığımız kitapları boy sıraları birbirine yakın ise dış kapak renklerine göre de koyudan açığa doğru dizmeyi seviyorum.
Çocuk kitaplarını düzenleme kısmı ise benim en zorlandığım alanlardan birisi. Çünkü çocuk kitaplarında çok ince ve sırt kısmında kitap bilgisi olmayan olanlarda, aradığını bulmak biraz zor olabiliyor. Tüm kitapların içinde tek tek bakarak bulmaya çalışmak ise çok büyük zaman alıyor.
Çocuk kitaplarında çocuk kitaplarını öncelikle okul öncesi ve gençlik kitapları olarak ayırdık. Sonra her birini kendi içinde ilk dizim şekli olarak yayın evlerine göre yerleştirmeyi tercih etmiştik fakat bu dizim şeklinde birden fazla kitabı olan yazarın farklı yayınevlerinden olan kitaplarını ayrı ayrı raflarda bulmak konusunda sıkıntı yaşayınca başka bir düzenlemeye gittik. Çok sevdiğimiz ve sayıca fazla kitabı olan yazarlarımızı ayrı bir rafta tutmaya karar verdik. Bu raflarda yine boy sıralaması önemli bir parametre. Çünkü kitaplığa karşıdan bakıldığında estetik olarak da gözümüzü yormaması rahatlatan bir durum.
İkinci bir ayırma şekli, yayınevlerine göre kitapları düzenleme. Bu kısımda da alfabetik sıralama bizim için önemli. Yayınevlerine göre ayırıp, alfabetik sıralamaya koyarak yerleştiriyoruz. Yabancı dil kitaplarını ve henüz okumadığımız kitapları da kendi içlerinde ayırmadan tek bir rafa yerleştiriyoruz. Üye olduğumuz çocuk dergilerini rafa koyup saklamak yerine zarar görmemesi ve uzun soluklu kullanmak adına bir sepet içerisine yerleştirip, sepeti kitaplık da bir rafa yerleştiriyoruz. Böylelikle kitaplığımız kendi içerisinde yakınlaşmadan bile nerede ne var bilgisini bize verebiliyor.
Son olarak, kızımın odasında duran kendi kitaplığına ise her ayın başında o ay okumak istediği kitapları birlikte seçerek ve okulundan okumaları için önerilen kitaplarla birlikte yerleştiriyoruz. Bu kısmı, tamamen duvar raflığı şeklinde, anlık okumalarında el altında kitaplara ulaşabileceği şekilde tasarladık. Bu şekilde hem o ay okuyacaklarını görmüş oluyor hem de bulmak açısından kolaylık sağlıyor.
Kitaplık düzenleme işlemlerinde sizlere de fikir olması için kendi düzenimizi sizlerle paylaştım. Sizlerde;
• Alfabetik sıralama,
• Türlere göre sıralama,
• Renklerine göre sıralama,
• Boyutlarına göre sıralama
Şekillerinden size uygun olanları seçip kitaplıklarınızı yeni döneme hazırlayabilirsiniz.
Evinizde bir kitaplığınız yok ise, çocuğunuz için aldığınız kitapları farklı sepetlerde, raflarda, kutularda kendi içinde etkinlik kitapları, uyku öncesi kitapları, hikâye kitapları ve masal kitapları olarak ayırabilir, çocuklarınızın kitapların hayatlarında bir yeri olduğunu ve onlara yer açları gerektiğini hissettirebilirsiniz. Belki bunu yazımızın başlığında geçtiği gibi bir tiyatro canlandırarak “ pardon, benim yerim neresi?” diye kitaba birlikte yer bulabilirsiniz. Eminim çok eğlenecekler, kendi fikirlerine yer verilmesinden hoşnut kalacaklar ve birlikte yaşanacak böylesi anlardan zevk alacaklardır.
Her bir kitaba dokunarak, sayfalarını koklayarak, bir cümlesini okuyarak ve gözünüzde onları canlandırarak yaşayacağınız bir kitaplık düzenleme saatleri dilerim.
Sevgilerimle,
Çocuk Kitabı Yazarı Işık SARAÇ