Part time çalışanlara izin parası ödenir mi?

İş mevzuatımız haftalık yasal çalışma süresinin üçte ikisi kadar yapılan çalışmayı kısmi çalışma olarak tanımlamıştır. Halk arasında part-time şeklinde bilinen bu çalışma modeliyle çalışanların hakları konusunda kimi zaman bazı yanılgıların oluştuğuna şahit olmaktayız. Yıllık izin kullandırılmaması yahut kullanılmayan yıllık izinlerin ücretlerinin işçilere işten ayrıldıklarında ödenmemesi part-time çalışanların haklarıyla ilgili doğru bilinen yanlışlara tipik örnektir. Oysa yargı kararlarında da sıkça tekrarlandığı gibi part-time çalışan işçinin menfaatleri tam süreli işçiye göre orantılı şekilde kullandırılmalıdır.

4857 sayılı İş Kanununun 59. maddesinde, iş sözleşmesinin, herhangi bir nedenle sona ermesi halinde, işçiye kullandırılmayan yıllık izin sürelerine ait ücretlerin son ücret üzerinden ödeneceği hükme bağlanmıştır. Yıllık izin hakkının ücrete dönüşmesi için iş sözleşmesinin feshi şarttır. Bu noktada ilişkinin sona erme şeklinin veya iş sözleşmesinin part-time olup olmadığının önemi bulunmamaktadır.

İspat Yükü İşverene Aittir

Yıllık izinlerin kullandırıldığı noktasında ispat yükü işverene aittir. İşveren yıllık izinlerin kullandırıldığını imzalı izin defteri veya eşdeğer bir belge ile kanıtlamalıdır. Aktin feshi halinde kullanılmayan yıllık izin sürelerine ait ücret işçinin kendisine veya hak sahiplerine ödenir. Böylece, iş sözleşmesinin feshinde kullanılmayan yıllık ücretli izinler, izin alacağına dönüşür.

Part -Time Çalışanların Yıllık Ücretli İzin Günleri ve Yıllık İzin Ücreti Nasıl Hesaplanır?

Part-time (kısmı süreli) ya da çağrı üzerine iş sözleşmesi ile çalışanlar hak ettikleri izinlerini, bir sonraki yılın izin süresi içinde olan part-time iş günlerine denk olarak çalışmayarak kullanabilirler.Örnek vermek gerekirse; haftada 2 gün çalışan bir işçi 1 yılını tamamladığında 14 günlük yıllık izni hak eder. Bu 14 günlük izin süresinde işçinin izin kullanmasıydı çalışacağı süre 4 gün olacaktır.Kullanmaya hak kazanılan fakat kullanılmaması nedeniyle ücretli izin hakkı izin alacağı kullanılmayan yıllık izin gün sayısı ile işçinin sözleşmesinin feshedildiği tarihteki günlük brüt ücretinin çarpılması suretiyle brüt olarak hesaplanır. Brüt olarak hesaplanan yıllık ücretli izin alacağından gelir vergisi, damga vergisi ve SGK kesintileri yapılır. Gelir vergisi hesabında işçinin kümülatif gelir vergisi matrahına denk gelen vergisi diliminin dikkate alınması gereklidir.

Örnek Hesaplama:

Yukarıda verilen işçimizin günlük 100 TL brüt ücretle çalıştığını varsayacak olursak, 1 yılını doldurduğunda işten ayrılması halinde 14 Gün izin hakkı içerisinde Kullanılmayan 4 gün İzin nedeniyle yıllık ücretli izin alacağına hak kazanacaktır. Buna göre hesaplama yapılırsa;

 

Günlük Brüt Ücret                                                         = 100 TL

Kullanılmayan yıllık ücretli izin alacağı:100 TL x 4 Gün      = 400 TL(Brüt)

Kesintiler

SGK İşçi Payları                                                                                                               = 60 TL

Gelir Vergisi (%15)                                                                                        = 51 TL

Damga Vergisi                                                                                                 = 3,04 TL

Kullanılmayan Yıllık İzin Ücreti (Net)                                                   = 285,96 TL (Net)