Hayal dünyaları oldukça geniş olan çocukların, kendilerini ifade etme biçimlerinden biri de resim yapmaktır. Resim yapmak, çocuklar için sadece bir aktiviteden ibaret değildir. Resim bize çocuğun iç dünyası hakkında önemli bilgiler verir. Bu nedenle çocukların kendiliğinden yaptığı resimler iyi analiz edildiği takdirde onların kişilik özelliklerini, kişiler arası ilişkilerini, duygusal problemlerini, kırgınlıklarını, korkularını, beklenti ve endişelerini ortaya çıkararak onları anlamamızı sağlar.
Resim, çocuğun kendi duygu ve düşüncelerinin bir ürünü olduğu için okul öncesi dönemde çok önemlidir. Çocuk resmi, çocuğun zihinsel-duyumsal devimsel gelişim evrelerine bağlı olarak onun iç dünyasındaki gizli duygularını yansıtır, yaşanmış bir deneyimini anlatır. Başka bir deyişle resim yapma çocuğa kendisini ifade etme olanağı sağlar.
Çocuğun resimlerinde görülen kişilerarası ilişkiler, kendine bakışını da yansıtır. Özellikle çocukların çizdikleri aile resimleri çocuğun, ailesindeki diğer bireylere karşı tutumunu, aile içindeki rolünü, kendini aile içinde nasıl algıladığını ve yetişkinlerle arasında olan problemleri çözme biçimini ortaya koyar.Çocuğun bize kendisini yansıtması ve olaylar hakkında duygu ve düşüncelerini ifade etmesinde, yalın bir anlatım aracı olan resmim önemi büyüktür. Resim etkinliğinin aynı zamanda sözsüz dili oluşturması ve bu yolla anlatımın kolay olması, yaşı ve kişilik özellikleri nedeniyle sözlü iletişim kurmakta güçlük çeken çocukları tanımada da önemli bir teşhis aracı olmasını sağlamaktadır.
Çocuk bunları çizerken kendileri hakkında çizdiklerinden daha fazlasını anlatırlar. Resim çocuklar için bir iletişim ve kendini ifade etme aracıdır. Kullandığı renklerle, çizdiği çizgilerle iç dünyasını kağıda yansıtır. Resim rahatlama aracıdır. Çocuklar gün içerisinde ki duygularını ve enerjilerini kağıda dökerler. Çocuğun bilinçaltında kalan istek, özlem, hayal, korku, endişe, merak gibi düşünce ve hisleri resim aracılığıyla dışa vurulur.
Resim yaparken çocuğa müdahale edilmemelidir. Çünkü resim çocuğun içselliğini simgelerle nesnel dünyaya kopyalama sürecidir. Özellikle içsel çatışmalarını, ruhsal sıkıntılarını sözel olarak ifade edemeyen bireyler, olumsuz duygu ve düşüncelerini bilinçdışı eylemlerle ifade ederler. Resim yapmak, çocuğun düş gücünü geliştirici bir işleve de sahiptir. Resim yapan çocuk, yönlendirildiği veya çizgilerine çeşitli sınırlamalar getirildiği zaman düş gücü de sınırlandırılmış olur.
Çocuklar resim yaparken; kullandıkları boya kalemleri, kendi istekleri doğrultusunda kullandıkları çeşitli fırça darbeleri ile gün içinde yaşadığı kızgınlıklarından kurtulabilir ve içlerinde biriken enerjiyi boşaltabilirler. Yani, resim yapmak çocuklar için bir deşarj olma aracıdır da denilebilir.
Resim yapan çocukların görsel anlatımları daha kuvvetlidir ve bu durum çocukların dünyaya farklı bir çerçeveden bakmasını sağlar. Görünenin altındaki gerçek nedeni bulabilir ve herkesin fark edemediği mesajları algılayabilirler.
Çocuklar isteklerini, hayalini kurduğu herşeyi kağıda yansıtarak belki de başarıya giden yolda ilk adımı atıyorlar. Çünkü hayalini kurduğu herhangi bir şeyi kendi yorumladıkları şekilde görmek, kendilerine olan güvenlerini ve inancını arttırır.
Resim yaparken sizden yardım isteyen çoçuğunuzun, resmin ona ait olduğunu ve çizilen şeylerin kusursuz olması gerekmediğini anlatın. Böylece çocuğun sorunu kendisinin çözmesini sağlamış olursunuz.
Ayfer ÖZDEMİR
Çocuk Oyun ve Resim Analizi Terapisti
Uluslararası Profesyonel Yaşam Koçu ve Kişisel Gelişim Uzmanı
Çocuk Oyun ve Resim Analizi Terapisti
Uluslararası Profesyonel Yaşam Koçu ve Kişisel Gelişim Uzmanı
