Stres

Stres, toplumuzun en önemli sağlık sorunlarından biridir. Aşırı stres bedenimizi ve ruh sağlığımızı olumsuz yönde etkilerken normal seviyedeki stres, bir işi daha özenli yapmamızı, daha motive olmamızı ve enerjimizi odaklamamızı sağlar. Stres kişiyi rahatsız etmeye başladığında, durumla orantısız olduğunda, yardımcı ve motivasyon sağlayıcı olmadığında, karar verme sürecimizi bozduğunda yaşamı zorlaştırmaya başlar. Kişiye stres veren şeyler aile/okul/ iş hayatı, ilişki problemleri, maddi sorunlar, aşırı yoğunluk gibi dış etkenlerden kaynaklandığı gibi kişinin kaygı, güvensizlik, karamsarlık, olumsuz düşünceleri, mükemmeliyetçilik gibi içsel etkenlerden de kaynaklanabilir. Stres seviyesi yüksek olduğunda vücudumuz bir takım ikaz işaretleri vermeye başlar. Bu belirtiler; baş dönmesi, ağrı, çene sıkma, baş ağrısı, uyku ve yeme sorunları gibi fiziksel olmakla birlikte öfke, mutsuzluk, kaygı, depresyon, sinirlilik, yetersizlik, isteksizlik, unutkanlık ve konsantrasyon güçlüğü gibi duygusal belirtilerde olabilir. Stresin sebepleri ve kaynakları her kişi için farklıdır. Kimi için felaket olarak nitelendirilebilecek bir olay bir başkası için küçük başarısızlık olabilir. Örneğin bazı insanlar için trafikte beklemek katlanılmaz bir deneyimken bazısı bunun üzerinde bile durmaz. Genellikle kişiler stresle başa çıkmak için sigara/alkol kullanımı, aşırı yemek yeme, reçetesiz kullanılan rahatlatıcı ilaçlar gibi davranışlarda bulunur. Ancak bu davranışlar istenilenin aksine vücuda daha fazla stres bindirir. Bu sebeple kişi stresi tetikleyecek durumları tespit etmesi, kendini rahatlatan durumları bilmesi ve başa çıkma yöntemlerini öğrenmesi önemlidir. Stresin etkilerine daha dirençli olabilmek için, sağlıklı beslenmek, düzenli olarak egzersiz yapmak, alkol, tütün ve kafeinden kaçınmak önemlidir. Stres seviyemiz yükseldiğinde gelecek ve gelecekteki tehditleri düşünmekle çok fazla zaman harcarız. Anda olduğumuzda yani şimdiki anda gerçekten kendimizde ve çevremizde olan bitene odaklandığımızda stresimizde azalma görülebilir.

Uzm. Klinik Psikolog Duygu Engin
www.psikologduyguengin.com