Çanakkale Deniz Zaferinin 107’inci yıl dönümünün kutlanacağı 18 Mart 2022 tarihinde açılacak olan ve dünyanın en uzun asma köprüsü olacak 1915 Çanakkale Köprüsü, Türkiye’nin yeni incisi kabul ediliyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla açılacak 1915 Çanakkale köprüsünü tüm yönleriyle ele aldık.
1915 ÇANAKKALE KÖPRÜSÜ’NÜN FİZİKİ ÖZELLİKLERİ
Malkara-Çanakkale güzergahında inşaatı bitmek üzere olan 1915 Çanakkale Köprüsünün uzunluğu 4 bin 608 metre, toplam proje uzunluğu ise 88+13 kilometre olarak açıklandı. Dünyanın en geniş orta açıklıklı köprüsü olacak köprünün orta açıklığı ise 2 bin 23 metre. 2-3 şeritle hizmet verecek olan köprünün kule yüksekliği ise 318 metre. Çanakkale Boğazı’nın araçla yalnızca 6 dakikada geçilmesine yarayacak olan 1915 Çanakkale Köprüsüyle beraber Çanakkale Boğazının, İstanbul Boğazı’na bir alternatif teşkil edeceği düşünülüyor.
GÜZERGAHI VE TARİHÇESİ
Lapseki ve Gelibolu’nun güneyinde bulunan Marmara Denizi’nin ortalama 10 kilometre güneyde Çanakkale Boğazı’nın geçilmesine yaracak 1915 Çanakkale Köprüsü projesi, 324 kilometrelik Kınalı-Tekirdağ-Çanakkale-Savaştepe karayolu projesinin önemli bir parçasını teşkil ediyor. Köprü projesinin tarihçesine bakıldığında, 1980’lerden beri Çanakkale Boğazı’na bir köprü yapılması planının gündemde olduğu fakat gerçekleştirilemediği biliniyor. Fakat 26 Ocak 2017’de, 1915 Çanakkale Köprüsü’nün ihalesi, en kısa işletme süresi teklifiyle gelen Daelim (Güney Kore)- LİMAK- SK (Güney Kore)-Yapı Merkezi OGG’ye verildi. İhale sürecinin tamamlanmasıyla 18 Mart 2017 tarihinde dönemin Başbakanı Binali Yıldırım, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Ahmet Arslan ve Güney Kore Altyapı ve Ulaştırma Bakanı Ho-In Kang’ın katılımıyla gerçekleştirildi. Çanakkale Deniz Zaferinin 107’inci yıl dönümünün kutlanacağı 18 Mart 2022 tarihinde, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla açılacak köprünün son tabliye montajı da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla 13 Kasım 2021 tarihinde yapıldı.
1915 ÇANAKKALE KÖPRÜSÜNÜN ÖNEMİ VE KATKILARI
Türkiye’nin incisi ve prestijli projelerinden olan 1915 Çanakkale Köprüsü’nün bölge ve Türkiye için pek çok faydası ile katkısının olacağı biliniyor. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Biga Uygulamalı Bilimler Fakültesi’nde gerçekleştirilen “Çanakkale-Balıkesir Çıkışlı Çok Modlu Lojistik Faaliyetlerinde 1915 Çanakkale Köprüsü’nün Rolü” başlıklı yüksek lisans tezinde köprünün önem ve katkıları araştırıldı. Çalışmaya göre; 1915 Çanakkale Köprüsü, Marmaray, Osmangazi Köprüsü, Yavuz Sultan Selim Köprüsü, Hızlı Tren Hatları, Uluslararası İstanbul Havalimanı, Yeni İpek Yolu gibi yatırım zincirinin en önemli halkaların biri. Ayrıca projenin tamamlanmasıyla Gebze-İzmir Otoyoluna bağlanma süreci gerçekleşecek ve Marmara Bölgesini çevreleyen otoyol zincir halkaları birleştirilmiş olacak. Köprünün hizmete açılmasıyla Batı Anadolu boyunca hala daha İstanbul merkezli olan Batı-Doğu aksı üstünde yoğunlaşan trafik yükü Marmara Denizi’nin batı kıyısından güneye doğru dengelenmiş olacak. Köprünün hizmete girmesiyle, taşıt işletme maliyetleri ve yolculuk süresi açısından kazanımlar elde edilecek. İthalat ve ihracata dair ulaştırma ve lojistik süreçlerindeki zaman maliyeti düşürülecek. Bilhassa Ege, Batı Akdeniz, Marmara ve İç Anadolu’nun Batı kısmında bulunan lojistik merkezlerin Avrupa bağlantısı daha hızlı bir şekilde gerçekleştirilecek. İspanyol Basınında 1915 Çanakkale Köprüsüyle ilgili çıkan haberlere değinilen Yeni Şafak haberine göre ise, Kınalı-Tekirdağ-Çanakkale-Savaştepe karayolunun Balıkesir civarındaki Gebze-İzmir Karayoluna bağlanmasıyla, İzmir, Aydın ve Antalya gibi turizm merkezlerinin Avrupa ülkeleriyle arasındaki mesafe kısalacak ve bu durumda turizm sektöründe iyileşmelerin olmasına neden olacak.
PROJE BÖLGE YATIRIMLARINI ARTTIRDI
Yapımı bitmek üzere olan 1915 Çanakkale Köprüsünün, taşımacılık, lojistik ve turizm açısında faydaları olduğu kadar bölgenin kalkınmasına itici kuvvet görevi göreceği de bilinmekte. Köprünün hizmete girmesiyle canlanacak ve daha çok insanın rotasında olacak bölgeler, hızlı bir kalkınma sürecinden geçecek. Özellikle köprü giriş ve çıkışlarının bulunduğu Lapseki ve Gelibolu ilçelerinde yeni yatırımların yapıldığı, arsa ve ev fiyatlarının yükseldiği biliniyor. Köprünün hizmete başlaması ve kullanılma oranın çoğalmasıyla, önemli merkezler haline gelecek olan Lapseki ve Gelibolu’yla beraber bütün Çanakkale’de yatırımlar artıyor, bölgeye sermaye akışı sağlanıyor, arsa ve ev fiyatları çoğalıyor.
GEÇİŞ ÜCRETİ 17.7 EURO
Dünyanın en uzun asma köprüsü olan 1915 Çanakkale Köprüsü’yle ilgili en çok konuşulan konulardan bir tanesi ise köprü geçiş ücreti oldu. Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu 22 Eylül 2021 tarihinde köprüden geçiş ücretinin 15 Euro olacağını duyurdu. Fakat köprü fiyatına yüzde 18 kadv eklenince ücret 17,7 Euro oldu. Köprü geçiş ücretlerinin niçin Euro bazlı açıklandığıyla ilgili tartışmalar yaşanırken, ayrıca ücretin çok fazla olduğu eleştirileri geldi. Anlık Euro kurunun 15,15 liraya karşılık gelmesiyle, 1915 Çanakkale Köprüsü’nden bir geçiş yaklaşık 268 liraya karşılık geliyor. Köprüden anlık kur hesabıyla çift taraflı geçiş ise 536 lira olacak.
AYAKLAR DENİZİN İÇİNDE OLMASI ÇOK RİSKLİ
1915 Çanakkale Köprüsü bölgeye ve Türkiye değer katan çok önemli projelerden biri olsa da beraberinde kimi soru işaretleri ve tartışmalı konularda getirdi. Oda Tv’den Sedat Tenker’in haberine göre; 1915 Çanakkale Köprüsü’nün çelik ayakları Çanakkale Boğazı’nın mevcut gemi geçiş yolu üzerinde, denizin içine inşa ediliyor. Boğazlarda kazalar ile ‘kazaya yakın durumların’ her an ve her mevkide gerçekleşebilmesinden ötürü bu durum tehlike arz ediyor. Su derinliği 36 ile 44 metrede inşa edilen köprünün çelik ayakları, LNG ve tankerlerin, arıza veya kontrolden çıkmaları benzeri olağandışı bir durumda herhangi bir engelle karşılaşmadan çelik ayaklara ulaşıp çarpabilirler. Ham petrol tankerleri, kimyasal tanker, doğalgaz tankeri benzeri büyük gemilerin köprü ayaklarına çarpması sonucunda yangın, infilak, sızıntı ve çevre felaketini doğurabilme tehlikesi bulunuyor.
PROJENİN TAŞ OCAKLARINDAN BİRİ KARTALLARIN YAŞAM ALANINDA
1915 Çanakkale Köprüsü’nün çevreye etkileri konusundaki bir başka endişe ise, Evrensel gazetesinde 9 Aralık 2019 tarihinde yayınlanan bir haberde yer alıyor. Habere göre; 1915 Çanakkale Köprüsü’nde kullanılması için yapımı planlanan 19 taş ocağından birinin nesli tükenmekte olan büyük orman kartalı ile şah kartalının yaşam alanında yer alıyor. Gelibolu’daki Kavaklıtepe Mahallesi’nde yakınında açılması planlanan taş ocağının, tehlike altına olan türlerin yaşam alanlarını tehdit edeceği düşünülüyor.
KÖYLÜLER İÇİN SES BARİYERİ İNŞA EDİLDİ
Bununla beraber 1915 Çanakkale Köprüsü projesi çerçevesinde çevreye duyarlı projeler de hayata geçiriliyor. Çevreye duyarlılık projeleri kapsamında Yülüce Köyü mevkiinde bağlantı yolu çevresine, köyde yaşayanların araç ve çalışma gürültüsünden rahatsız olmaması için 1 kilometre uzunluğunda ve 3 metre yüksekliğinde bariyer inşa edildi.
1915 ÇANAKKALE KÖPRÜSÜ’NÜN FİZİKİ ÖZELLİKLERİ
Malkara-Çanakkale güzergahında inşaatı bitmek üzere olan 1915 Çanakkale Köprüsünün uzunluğu 4 bin 608 metre, toplam proje uzunluğu ise 88+13 kilometre olarak açıklandı. Dünyanın en geniş orta açıklıklı köprüsü olacak köprünün orta açıklığı ise 2 bin 23 metre. 2-3 şeritle hizmet verecek olan köprünün kule yüksekliği ise 318 metre. Çanakkale Boğazı’nın araçla yalnızca 6 dakikada geçilmesine yarayacak olan 1915 Çanakkale Köprüsüyle beraber Çanakkale Boğazının, İstanbul Boğazı’na bir alternatif teşkil edeceği düşünülüyor.
GÜZERGAHI VE TARİHÇESİLapseki ve Gelibolu’nun güneyinde bulunan Marmara Denizi’nin ortalama 10 kilometre güneyde Çanakkale Boğazı’nın geçilmesine yaracak 1915 Çanakkale Köprüsü projesi, 324 kilometrelik Kınalı-Tekirdağ-Çanakkale-Savaştepe karayolu projesinin önemli bir parçasını teşkil ediyor. Köprü projesinin tarihçesine bakıldığında, 1980’lerden beri Çanakkale Boğazı’na bir köprü yapılması planının gündemde olduğu fakat gerçekleştirilemediği biliniyor. Fakat 26 Ocak 2017’de, 1915 Çanakkale Köprüsü’nün ihalesi, en kısa işletme süresi teklifiyle gelen Daelim (Güney Kore)- LİMAK- SK (Güney Kore)-Yapı Merkezi OGG’ye verildi. İhale sürecinin tamamlanmasıyla 18 Mart 2017 tarihinde dönemin Başbakanı Binali Yıldırım, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Ahmet Arslan ve Güney Kore Altyapı ve Ulaştırma Bakanı Ho-In Kang’ın katılımıyla gerçekleştirildi. Çanakkale Deniz Zaferinin 107’inci yıl dönümünün kutlanacağı 18 Mart 2022 tarihinde, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla açılacak köprünün son tabliye montajı da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla 13 Kasım 2021 tarihinde yapıldı.
1915 ÇANAKKALE KÖPRÜSÜNÜN ÖNEMİ VE KATKILARI
Türkiye’nin incisi ve prestijli projelerinden olan 1915 Çanakkale Köprüsü’nün bölge ve Türkiye için pek çok faydası ile katkısının olacağı biliniyor. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Biga Uygulamalı Bilimler Fakültesi’nde gerçekleştirilen “Çanakkale-Balıkesir Çıkışlı Çok Modlu Lojistik Faaliyetlerinde 1915 Çanakkale Köprüsü’nün Rolü” başlıklı yüksek lisans tezinde köprünün önem ve katkıları araştırıldı. Çalışmaya göre; 1915 Çanakkale Köprüsü, Marmaray, Osmangazi Köprüsü, Yavuz Sultan Selim Köprüsü, Hızlı Tren Hatları, Uluslararası İstanbul Havalimanı, Yeni İpek Yolu gibi yatırım zincirinin en önemli halkaların biri. Ayrıca projenin tamamlanmasıyla Gebze-İzmir Otoyoluna bağlanma süreci gerçekleşecek ve Marmara Bölgesini çevreleyen otoyol zincir halkaları birleştirilmiş olacak. Köprünün hizmete açılmasıyla Batı Anadolu boyunca hala daha İstanbul merkezli olan Batı-Doğu aksı üstünde yoğunlaşan trafik yükü Marmara Denizi’nin batı kıyısından güneye doğru dengelenmiş olacak. Köprünün hizmete girmesiyle, taşıt işletme maliyetleri ve yolculuk süresi açısından kazanımlar elde edilecek. İthalat ve ihracata dair ulaştırma ve lojistik süreçlerindeki zaman maliyeti düşürülecek. Bilhassa Ege, Batı Akdeniz, Marmara ve İç Anadolu’nun Batı kısmında bulunan lojistik merkezlerin Avrupa bağlantısı daha hızlı bir şekilde gerçekleştirilecek. İspanyol Basınında 1915 Çanakkale Köprüsüyle ilgili çıkan haberlere değinilen Yeni Şafak haberine göre ise, Kınalı-Tekirdağ-Çanakkale-Savaştepe karayolunun Balıkesir civarındaki Gebze-İzmir Karayoluna bağlanmasıyla, İzmir, Aydın ve Antalya gibi turizm merkezlerinin Avrupa ülkeleriyle arasındaki mesafe kısalacak ve bu durumda turizm sektöründe iyileşmelerin olmasına neden olacak.
PROJE BÖLGE YATIRIMLARINI ARTTIRDIYapımı bitmek üzere olan 1915 Çanakkale Köprüsünün, taşımacılık, lojistik ve turizm açısında faydaları olduğu kadar bölgenin kalkınmasına itici kuvvet görevi göreceği de bilinmekte. Köprünün hizmete girmesiyle canlanacak ve daha çok insanın rotasında olacak bölgeler, hızlı bir kalkınma sürecinden geçecek. Özellikle köprü giriş ve çıkışlarının bulunduğu Lapseki ve Gelibolu ilçelerinde yeni yatırımların yapıldığı, arsa ve ev fiyatlarının yükseldiği biliniyor. Köprünün hizmete başlaması ve kullanılma oranın çoğalmasıyla, önemli merkezler haline gelecek olan Lapseki ve Gelibolu’yla beraber bütün Çanakkale’de yatırımlar artıyor, bölgeye sermaye akışı sağlanıyor, arsa ve ev fiyatları çoğalıyor.
GEÇİŞ ÜCRETİ 17.7 EURO
Dünyanın en uzun asma köprüsü olan 1915 Çanakkale Köprüsü’yle ilgili en çok konuşulan konulardan bir tanesi ise köprü geçiş ücreti oldu. Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu 22 Eylül 2021 tarihinde köprüden geçiş ücretinin 15 Euro olacağını duyurdu. Fakat köprü fiyatına yüzde 18 kadv eklenince ücret 17,7 Euro oldu. Köprü geçiş ücretlerinin niçin Euro bazlı açıklandığıyla ilgili tartışmalar yaşanırken, ayrıca ücretin çok fazla olduğu eleştirileri geldi. Anlık Euro kurunun 15,15 liraya karşılık gelmesiyle, 1915 Çanakkale Köprüsü’nden bir geçiş yaklaşık 268 liraya karşılık geliyor. Köprüden anlık kur hesabıyla çift taraflı geçiş ise 536 lira olacak.
AYAKLAR DENİZİN İÇİNDE OLMASI ÇOK RİSKLİ
1915 Çanakkale Köprüsü bölgeye ve Türkiye değer katan çok önemli projelerden biri olsa da beraberinde kimi soru işaretleri ve tartışmalı konularda getirdi. Oda Tv’den Sedat Tenker’in haberine göre; 1915 Çanakkale Köprüsü’nün çelik ayakları Çanakkale Boğazı’nın mevcut gemi geçiş yolu üzerinde, denizin içine inşa ediliyor. Boğazlarda kazalar ile ‘kazaya yakın durumların’ her an ve her mevkide gerçekleşebilmesinden ötürü bu durum tehlike arz ediyor. Su derinliği 36 ile 44 metrede inşa edilen köprünün çelik ayakları, LNG ve tankerlerin, arıza veya kontrolden çıkmaları benzeri olağandışı bir durumda herhangi bir engelle karşılaşmadan çelik ayaklara ulaşıp çarpabilirler. Ham petrol tankerleri, kimyasal tanker, doğalgaz tankeri benzeri büyük gemilerin köprü ayaklarına çarpması sonucunda yangın, infilak, sızıntı ve çevre felaketini doğurabilme tehlikesi bulunuyor.
PROJENİN TAŞ OCAKLARINDAN BİRİ KARTALLARIN YAŞAM ALANINDA1915 Çanakkale Köprüsü’nün çevreye etkileri konusundaki bir başka endişe ise, Evrensel gazetesinde 9 Aralık 2019 tarihinde yayınlanan bir haberde yer alıyor. Habere göre; 1915 Çanakkale Köprüsü’nde kullanılması için yapımı planlanan 19 taş ocağından birinin nesli tükenmekte olan büyük orman kartalı ile şah kartalının yaşam alanında yer alıyor. Gelibolu’daki Kavaklıtepe Mahallesi’nde yakınında açılması planlanan taş ocağının, tehlike altına olan türlerin yaşam alanlarını tehdit edeceği düşünülüyor.
KÖYLÜLER İÇİN SES BARİYERİ İNŞA EDİLDİ
Bununla beraber 1915 Çanakkale Köprüsü projesi çerçevesinde çevreye duyarlı projeler de hayata geçiriliyor. Çevreye duyarlılık projeleri kapsamında Yülüce Köyü mevkiinde bağlantı yolu çevresine, köyde yaşayanların araç ve çalışma gürültüsünden rahatsız olmaması için 1 kilometre uzunluğunda ve 3 metre yüksekliğinde bariyer inşa edildi.
