Ufuk Cankaya yazdı... Çarşı Esnafı

Son günlerde Çarşı Caddesi’nde yürüdünüz mü hiç? Bir deneyim bakalım, kalabalıktan yürüyebilecek misiniz? Şaka şaka, kalabalık falan yok. Bütün herkes AVM’lerde. İki tane AVM yan yana yapıldı biliyorsunuz. İkisinde de adım atacak yer yok, tıklık tıklım dolu. İki AvVM’nin de otoparklar dolu yetmiyor, sokaklar dolu ta ki Anadolu Hastanesi ne kadar. Peki Çanakkale esnafı bu durumda ne yapıyor dersiniz? Bu soğuk kış gününde AVM’lerden alışveriş yapmak cazip geliyor elbet, bir girdiğiniz mağazada bir çok ürünü bulup üstelik kredi kartı ile ödeme yapıp dışarı çıkmak süper kolaylık.
Peki ya kendi esnafımız, yerli firmalarımız, katma değeri Çanakkale halkı ile bölüşenler, çarşının kahramanları nasıl hayatta kalacaklar. Diyeceksiniz ki AVM’nin esnafı bizim esnafımız değil mi? Elbette, onların da bir çoğu Türk firması ama günlük ciroları başka kentlerde olan merkezlerine gitmekte. Kaç tane Çanakkale firması var AVM’lerin içinde, merak edip baktınız mı?
Burada Çanakkale’ye para girişi olmamasından giren paranın da başka vergi dairelerine kayıtlı diğer işletmelere gitmesinden yani çokça para çıkışı olmasından bahsediyoruz. Bu durum Çanakkale’nin ekonomik olarak zayıflamasına sebep olmakta.
Çanakkale’nin içerisinden üniversiteyi, askeriyeyi kaldırırsak Çanakkale’ye para girişini sağlayabilecek başka bir argüman bulabilir miyiz sizce? Bulamayız tabi. Madem bulamayız ne için elimizdeki değerleri de yitirme çabası içerisindeyiz, ne için alışveriş yapmak üzere AVM’lerde koşturup duruyoruz. Üstelik AVM esnafı da halinden memnun değil, dolar ve euro bazında ki kiralarına yetişemeyen bir ticaretin içerisine girmiş durumdalar. Esnaf memnun değil, dışarıda kalan küçük esnaf memnun değil, halk içine düştü kredi kartı batağından hiç memnun değil ama biz sürekli AVM yapıp alışverişlerimizi AVM’lerden yapmayı hedefliyoruz. Bu işte bir terslik yok mu sizce? Bence var, bir düşünelim Bakalım eğer AVM’ler olmasaydı neler olurdu.
Tertemiz gıdalar ile donatılmış lokantalarımızda içimiz sinesine afiyetle yemeklerimizi yiyebilirdik. Şimdi öyle olmuyor mu? Olmuyor tabi, ne için? Çünkü rekabet var, çünkü AVM’lerin getirmiş olduğu hazır ve kolay yemek tarzı ile dışarıdaki esnafımızın rekabet edebilmek adına yaptığı kolay ve ucuz yemekleri tüketmek durumumuz var. Bundan kurtulmanın yolu fast-food tarzının olmaması ama ekonomik şartları özellikle gençlerimizi buna sevk ediyor.
Bir düşünün bakalım, 5 liraya karnını doyuran çocuğa hayır sen tavuk döner yemeyeceksin5 lira yerine 20 lira vereceksin sağlıklı gıda tükeneceksin deseniz, o gence o imkanı sağlayacak ekonomik gücü kendinizde bulabiliyor musunuz? Bulamıyorsunuz.
Evet işte görüldüğü gibi ülkenin ekonomisinin güçlü olması AVM’lere bağımlılığı ortadan kaldırır. Ülkenin ekonomisi güçlü olsa AVM’lerdeki tüm dünyada işleyen standart ticarethanelerin ülkemizde kendilerine yer bulmaları gerçeğini ortadan kaldırır. Bunu yapmalıyız, bunu başarmalıyız.
Bunu başarabilirsek, biz kendi ülkemizde sürgün olmaktan kurtuluruz ama kendi yurdumuzda şu anda sürgün olma gerçeği ile baş başayız.
En azından Çanakkale halkı olarak bunu yapmalıyız. Evet bir karar vermeliyiz, AVM’lere karşı mıyız değil miyiz? Ben karşıyım.
Evet bir zamanlar AVM’lerin şehir dışına çıkartılması ile ilgili bir kanun çıktı ama bu kanundan sonra yapıldı Çanakkale’deki iki AVM’de. Nerede bu kanun, kim işletiyor, nasıl çalışıyor belli değil? Belli olmadığı gibi bu kanunun çalışmadığı da ortada. Yani aslında devlet de farkında küçük esnafı korumanın aslında kendi ekonomik politikasını güçlendireceğini.