VASİLİK

SORU 1: Vasi Kimdir? Kimler Vasi Olabilir?
Vasinin tanımı, görevleri ve yükümlülükleri kanunda belirtilmemesine rağmen vasinin, vesayet makamı tarafından belirli bir süre için tayin edilen, kanunun çizdiği sınırlar ile vesayet makamının talimatlarına uygun olarak vesayet altındaki küçüğün veya kısıtlının kişiliği ve malvarlığı ile ilgili bütün menfaatlerini korumak ve hukukî işlemlerde onu temsil etmekle yükümlü olan kişi olduğu söylenebilir. Vesayet altına alınacak kişinin eşi veya yakın hısımlarından biri vasilik koşullarına sahip olmaları kaydıyla bu göreve öncelikle atanır
SORU 2: Vasi Tayin Edilen Kişi Bu Görevi Kabul Etmek Zorunda Mıdır?
Vasilik görevini yapabilecek yetenekte olan her ergin vasi tayin edildiği takdirde ve vasiliğe engel nedenleri yoksa veya bu kişi ile aynı yerde oturuyorsa vasiliği kabul etmek zorundadır.
SORU 3: Vasi Ne Kadar Süreyle Atanır?
Vasi, Kanun’un 456’ncı maddesine göre kural olarak 2 yıl için atanır. Sulh Hukuk Mahkemesi vasinin görev süresini her defasında ikişer yıl uzatabilir. İki dönem üst üste (4 yıl) görev yapan vasi, vasilikten kaçınma hakkını kullanabilir. Vasilik görevinin uzatılmadığı halde ise sürenin dolması ile sona erer yani, iki yıllık görev süresini doldurduğunda, görev süresi mahkemece tekrar uzatılmamışsa vasilik sona erer.
SORU 4: Vasi Defter Tutmak Zorunda Mıdır?
Vasi tayini kararının kesinleşmesi ile birlikte vakit kaybetmeden yönetilecek mal varlığının defteri tutulur. Vasinin yönetmekte olduğu malvarlığına ilişkin defter tutma yükümlülüğü bulunmaktadır. Vasi veya vesayet makamının başvurusu üzerine denetim makamı vesayet altındaki kişinin malvarlığının resmi defterinin tutulmasına karar verebilir. Görevi sona eren vasi görev dönemine ilişkin olarak mal varlığının yönetimine dair kapsamlı bir rapor ve hesap dökümü verir. Vasiliğin sona ermesi halinde mal varlığının yönetimiyle bağlı bulunulan vesayet makamına görevin sona ermesinden itibaren 15 gün içinde raporun verilmesi gerekir.
SORU 5: Vasinin Vesayet Makamından İzin İstemek Zorunda Olduğu Kararlar Nelerdir?
a) Taşınmazların alımı, satımı, rehnedilmesi ve bunlar üzerinde başka bir ayni hak kurulması (Vesayet altına alınan kişiye ait gayrimenkullerin satışı, yeni bir gayrimenkul alımı veya gayrimenkuller üzerinde 3. şahıs lehine intifa hakkı, tarla vb. ise geçit hakkı, cins tashihi vb. her türlü gayrimenkulün tasarrufunda etken tüm işlemler
b) Olağan yönetim ve işletme ihtiyaçları dışında kalan taşınır veya diğer hak ve değerlerin alımı, satımı, devri ve rehnedilmesi,
c) Olağan yönetim sınırlarını aşan yapı işleri (örn: mutfağın değiştirilmesi, salonun genişletilmesi vs.)
d) Ödünç verme ve alma (örn: her türlü borç para alma veya verme vs)
e) Kambiyo taahhüdü altına girme,
f) Bir yıl veya daha uzun süreli ürün ve üç yıl veya daha uzun süreli taşınmaz kirası sözleşmeleri yapılması,
g) Vesayet altındaki kişinin bir sanat veya meslekle uğraşması,
h) Acil hallerde vasinin geçici önlemler alma yetkisi saklı kalmak üzere; dava açma, sulh olma, tahkim ve konkordato yapılması,
i) Mal rejimi sözleşmeleri, mirasın paylaştırılması ve miras payının devri sözleşmeleri yapılması,
j) Borç ödemeden aciz beyanı,
k) Vesayet altındaki kişi hakkında hayat sigortası yapılması,
l) Çıraklık sözleşmesi yapılması,
m) Vesayet altındaki kişinin bir eğitim, bakım veya sağlık kurumuna yerleştirilmesi,
n) Vesayet altındaki kişinin yerleşim yerinin değiştirilmesi.
SORU 6: Vasinin Görevinden Azil Sebepleri Nelerdir?
Kanun’un 483’üncü maddesine göre vasi,
a) Görevini ağır surette savsaklar, b) Yetkilerini kötüye kullanır veya c) Güveni sarsıcı davranışlarda bulunur ya da d) Borç ödemede acze düşerse, vesayet makamı tarafından görevden alınır. Vasinin azledilmesi konusunda görevli mahkeme vasiyi tayin eden mahkemedir.
Av. Ezgi ENGİN