Zekâ türleri nelerdir?

Çoklu zekâ teorisine göre, her insanın zihni farklı bir şekilde çalışır. Bu sebeple dünyayı algılama ve yorumlama kapasitesi tek tip değildir. Zekâ daha önceki dönemlerde yalnızca sözel ve matematiksel olmak üzere iki bölüme ayrılıyordu. Günümüzde ise tanımı yapılmış toplam 8 zekâ türü bulunmaktadır. Zekâ tek bir boyutta olmamakla birlikte her kişinin farklı derecelerde çeşitli zekâlara sahiptir. Bu zekâ türleri şu şekilde sıralanabilir: Sözel/Dilsel, Sayısal/Mantıksal, Görsel/Uzamsal, Bedensel/Kinestetik, Ritmik, Doğacı, Kişisel/İçsel ve Sosyal zekâ.
1. Sözel/Dilsel Zekâ: Sözcüklerle düşünme ve ifade etme, dildeki anlamları değerlendirme, sözcüklerdeki anlamları kavrayabilme, şiir okuma, mizah, hikaye anlatma, dilbilgisi, soyut ve simgesel düşünme, kavram oluşturma ve yazma gibi karmaşık olayları içeren dili üretme ve etkili kullanma becerisidir.

2. Sayısal/Mantıksal Zekâ: Hesaplama, somut işlemlerden soyut ifadeler üretme, problem çözme, mantıksal ilişki kurabilme, muhakeme yapabilme, neden-sonuç ilişkisi kurabilme becerisidir.

3. Görsel/Uzamsal Zekâ: Görme duyusu ve buna bağlı olarak şekiller tasarlama ve zihinde resimler yaratma yeteneğidir.

4. Bedensel/Kinestetik Zekâ: Beden hareketlerini kontrol edebilme ve yorumlayabilme, fiziksel nesnelerle baş edebilmek ve beden ile zihin arasında güçlü bir bağ kurma becerisidir

5. Ritmik Zekâ: Sesleri ayırt etme, ritim, melodiyi doğru duyma, müzik aletini çabuk öğrenme ve beste yapma becerisidir.

6. Doğacı Zekâ: Doğayı büsbütün yorumlama becerisidir. Bitki ve hayvanları tanır ve ilgilenir.

7. Kişisel/İçsel Zekâ: Bireyin kendini tanıması, güçlü ve zayıf yönlerinin farkında olması ve iç dünyası ile ilişki kurma becerisidir.

8. Sosyal Zekâ: Sözel ve sözsüz iletişim kurma, insanların duygu, düşünce ve davranışlarını anlama, yorumlama ve insanları ikna edebilme becerisidir.

Uzm. Klinik Psikolog Duygu Engin
www.psikologduyguengin.com