SORU 7: İşletenler Kimlerdir?
Trafik kazalarından tehlike sorumluluğu ilkesince sorumlu olan ve sürücü ile yardımcı kişilerin kusurundan “kendi kusuru gibi” sorumlu olan işletenler şunlardır;
- Araç sahibi – işleten
- Bir şirket unvanı altında motorlu araç işletenler
- Motorlu araçlarla yolcu ve yük taşıma işlerine katılan taşımacı, girişimci, üstlenici, gezi ve tuz düzenleyici, bilet ve irsaliye düzenleyerek, yolcu ve yük taşıma işlerine aracılık ederek motorlu aracın işletilmesine doğrudan veya dolaylı katılan, motorlu aracın işletilmesinden ekonomik yarar sağlayan tüm gerçek ve tüzel kişiler
- Mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta, alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen kişiler,
- Aracın uzun süreli kiralanması, ariyet veya rehin alınması gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişiler
SORU 8: Sigortacıların Sorumluluğunun İçeriği Nedir?
a) Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası
KTK m.91. maddesine göre motorlu taşıtlar işletenlerin işbu sigortayı yaptırması ve 101. Maddeye göre de Türkiye’de kaza sigortası dalında çalışmaya yetkili sigorta şirketleri işbu sigortayı yapmakla yükümlüdür. Zorunlu sigorta koşulları çerçevesinde işletenin sorumluluğunu belli bir miktara kadar üstlenen sigortacı KTK m.85 gereğince işleten ile sürücü ve yardımlarının kusurundan kendi kusuru gibi sorumlu olacaktır. Bu sigorta, kural olarak 3. Kişilere veya yasa tarafından 3. Kişi kabul edilen kişilere verilen zararlar içindir.
b) Kasko Sigortası
Kasko sigortası, aracı hasara uğrayan sigortalıya kendi sigorta şirketine başvurma hakkı verir. Ticaret Kanununun 1278. Maddesine göre, kasko sigortasından sigorta ettiren ve onun taşıtı ile birlikte, eylemlerinden sorumlu oldukları kişiler ve aracı kullananlar yararlanır. Sigorta ettirenin ya da aracı kullananın kusuru, tazminat tutarını etkilemez. Aracın hareket halinde ya da durduğu yerde oluşan hasarlarını sigortacı ödemek zorundadır. Kasko sigortası, sigorta ettirenin kendi zararlarını karşılar.
SORU 9: Kasko Sigortacısı Araç Değer Kaybı Talebinden Sorumlu Mudur?
Değer kaybı, trafik sigorta poliçesinde ve kasko sigorta poliçesinde farlılık arz eden bir kavram değildir. Kasko sigorta poliçesi gerçek ve rayiç zararları teminat altına almaktadır. Kasko sigorta poliçesini düzenleyen sigorta şirketi aracın değer kaybından da gerçek zarar kapsamında olması nedeniyle sorumludur. Ancak uygulamada, genellikle kasko poliçeleri, onarım nedeniyle ortaya çıkan araç değer kayıplarını teminat altına almamaktadır. Eğer bu husus poliçe de teminat altına alınmaz ise, kasko sigortasından talepte bulunulamaz. Yargıtay bu konuda, kasko sigortacısının araçta meydana gelen değer kaybı taleplerine olumlu yanıt verebilmesi için kasko poliçesi ve şartları uyarınca bu zarar kaleminin de teminatlar arasında açıkça belirtilmesi şartını aramaktadır.
SORU 10: Araç Değer Kaybında Sorumluluktan Kurtulma Yolu Nedir?
Aracı işletenin veya teşebbüs sahibinin sorumlu tutulmadığı durumlarda sigortacı da sorumlu tutulmamaktadır. Bu durumlar KTK madde 86 da belirtilmiştir: - Mücbir Sebep
- Zarar görenin ağır (tam) kusuru
- 3. Kişinin ağır (tam) kusuru
- İşletenin kusuru olmaksızın aracın çalınması veya gasp edilmesi
Aynı kanunun 111. Maddesi uyarınca ise bu kanunla öngörülen hukuki sorumluluğu kaldıran veya daraltan anlaşmaların geçersiz olduğu hükme bağlanmıştır. Avukat Ezgi Engin
Trafik kazalarından tehlike sorumluluğu ilkesince sorumlu olan ve sürücü ile yardımcı kişilerin kusurundan “kendi kusuru gibi” sorumlu olan işletenler şunlardır;
- Araç sahibi – işleten
- Bir şirket unvanı altında motorlu araç işletenler
- Motorlu araçlarla yolcu ve yük taşıma işlerine katılan taşımacı, girişimci, üstlenici, gezi ve tuz düzenleyici, bilet ve irsaliye düzenleyerek, yolcu ve yük taşıma işlerine aracılık ederek motorlu aracın işletilmesine doğrudan veya dolaylı katılan, motorlu aracın işletilmesinden ekonomik yarar sağlayan tüm gerçek ve tüzel kişiler
- Mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta, alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen kişiler,
- Aracın uzun süreli kiralanması, ariyet veya rehin alınması gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişiler
SORU 8: Sigortacıların Sorumluluğunun İçeriği Nedir?
a) Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası
KTK m.91. maddesine göre motorlu taşıtlar işletenlerin işbu sigortayı yaptırması ve 101. Maddeye göre de Türkiye’de kaza sigortası dalında çalışmaya yetkili sigorta şirketleri işbu sigortayı yapmakla yükümlüdür. Zorunlu sigorta koşulları çerçevesinde işletenin sorumluluğunu belli bir miktara kadar üstlenen sigortacı KTK m.85 gereğince işleten ile sürücü ve yardımlarının kusurundan kendi kusuru gibi sorumlu olacaktır. Bu sigorta, kural olarak 3. Kişilere veya yasa tarafından 3. Kişi kabul edilen kişilere verilen zararlar içindir.
b) Kasko Sigortası
Kasko sigortası, aracı hasara uğrayan sigortalıya kendi sigorta şirketine başvurma hakkı verir. Ticaret Kanununun 1278. Maddesine göre, kasko sigortasından sigorta ettiren ve onun taşıtı ile birlikte, eylemlerinden sorumlu oldukları kişiler ve aracı kullananlar yararlanır. Sigorta ettirenin ya da aracı kullananın kusuru, tazminat tutarını etkilemez. Aracın hareket halinde ya da durduğu yerde oluşan hasarlarını sigortacı ödemek zorundadır. Kasko sigortası, sigorta ettirenin kendi zararlarını karşılar.
SORU 9: Kasko Sigortacısı Araç Değer Kaybı Talebinden Sorumlu Mudur?
Değer kaybı, trafik sigorta poliçesinde ve kasko sigorta poliçesinde farlılık arz eden bir kavram değildir. Kasko sigorta poliçesi gerçek ve rayiç zararları teminat altına almaktadır. Kasko sigorta poliçesini düzenleyen sigorta şirketi aracın değer kaybından da gerçek zarar kapsamında olması nedeniyle sorumludur. Ancak uygulamada, genellikle kasko poliçeleri, onarım nedeniyle ortaya çıkan araç değer kayıplarını teminat altına almamaktadır. Eğer bu husus poliçe de teminat altına alınmaz ise, kasko sigortasından talepte bulunulamaz. Yargıtay bu konuda, kasko sigortacısının araçta meydana gelen değer kaybı taleplerine olumlu yanıt verebilmesi için kasko poliçesi ve şartları uyarınca bu zarar kaleminin de teminatlar arasında açıkça belirtilmesi şartını aramaktadır.
SORU 10: Araç Değer Kaybında Sorumluluktan Kurtulma Yolu Nedir?
Aracı işletenin veya teşebbüs sahibinin sorumlu tutulmadığı durumlarda sigortacı da sorumlu tutulmamaktadır. Bu durumlar KTK madde 86 da belirtilmiştir: - Mücbir Sebep
- Zarar görenin ağır (tam) kusuru
- 3. Kişinin ağır (tam) kusuru
- İşletenin kusuru olmaksızın aracın çalınması veya gasp edilmesi
Aynı kanunun 111. Maddesi uyarınca ise bu kanunla öngörülen hukuki sorumluluğu kaldıran veya daraltan anlaşmaların geçersiz olduğu hükme bağlanmıştır. Avukat Ezgi Engin