Kavramların ruhu onları oluşturan kelimelerde saklıdır. Sosyal Güvenlik kavramı da “sosyal” ve “güvenlik“ kelimelerini içerdiğine göre öncelikle bu kelimelerin anlamlarını ayrı ayrı değerlendirelim.
Fransızca ”social” kelimesi karşılığı olan “sosyal” Türkçe’de toplumla ilgili, toplumsal, içtimai, “bir topluluğa ait” anlamlarına gelmektedir. “Güvenlik” ise toplum yaşamında yasal düzenin aksamadan yürütülmesi, kişilerin korkusuzca yaşayabilmesi durumu, emniyet anlamına gelir ki esas olarak, güvenlik kelimesi herhangi bir tehlikenin yokluğunu ifade etmektedir. Bu iki kelimenin bir araya gelmesiyle ortaya çıkan “sosyal güvenlik” kavramının, ortaya çıktığı tarihten günümüze kadar yapılmış olan pek çok tanımından biri olan ve Uluslararası Çalışma Örgütü’nün 1944 Philadelphia Konferansı’nda yaptığı tanımlamayı modern insanın kavrama verdiği anlam olarak alacak ve bundan sonra “sosyal güvenlik” ile burada anılan tanımlamayı kast ediyor olacağız. Uluslararası Çalışma Örgütü’ne göre ise sosyal güvenlik, bireylerin, hastalık, meslek hastalığı, iş kazaları, sakatlanma, işsizlik, yaşlılık, ölüm, analık, çocuk sayısının artması gibi durumlarda geçici veya sürekli olarak kazançtan yoksun kalmaları halinde korunmalarına ilişkin genel önlemler sistemidir. Tanımdan da anlaşıldığı üzere esas olarak sosyal güvenlik bir sistemdir ve sistemin temel amacı gelir azalışı yahut harcama artışı yaratan sosyal risklere karşı toplumu oluşturan bireyleri korumaktır. Sosyal güvenlik sistemi; sosyal güvenceye sahip olan insanların, nedeni ne olursa olsun, tehlikeye uğrayarak muhtaç duruma düştüklerinde hem kendileri hem de ailelerinin uğradıkları tehlikelerin zararlarından kurtarılarak, yaşadıkları toplum içinde, diğer insanların himmetine ihtiyaç duymadan, insan onuruna yaraşır asgari bir hayat standardına kavuşmasını sağlar.
İnsanlar tarihin her döneminde yaşlanmış, anne olmuş, hastalanmış… ve bu sebeplerle çalışamaz hale gelmişler kısa ifadesiyle sosyal risklerle karşılaşmışlardır. Bu risklere karşı her dönemde ve her toplum kendine özgü olmakla beraber yukarıda ana başlıklar altında toplamaya çalıştığımız sosyal güvenlik yöntemleri geliştirmişlerdir. İnsan sözünün kelime anlamlarından birinin vahşet ve dehşete karşı, uyuşum, kaynaşma ve medeniyete yatkın ve yakın varlık olduğu düşünüldüğünde insanoğlunun sosyal risklere karşı adımlar atmasının fıtratın gereği olduğu görülecek ve hiç şüphe yok ki Râgıb el-Isfahanı’nin "Bunun içindir ki 'insan, doğası itibariyle uygardır” sözü çok daha anlamlı hale gelecektir. KAYNAKÇA TDK/BÜYÜK TÜRKÇE SÖZLÜK http://www.tdk.gov.tr/index.php?
option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.542a8ff4f3cf72.33640851
http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.542a8ff81648a7.84335017
YAZGAN Turan,” İktisatçılar İçin Sosyal Güvenlik Ders Notları”, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Yay., İstanbul, 1992, s. 17.
DİLİK Sait, “Sosyal Güvenlik”, Ankara, Kamu–İş Yay., 1991, s. 2.
ŞENOCAK Hasan, “SOSYAL GÜVENLİK SİSTEMİNİ OLUŞTURAN BİLEŞENLERİN TARİHİ SÜREÇ IŞIĞINDA DEĞERLENDİRİLMESİ”, journals.istanbul.edu.tr/iusskd/article/download/.../1023000089
AYHAN Abdurrahman, “SOSYAL GÜVENLİK KAVRAMI VE SOSYAL GÜVENLİK İLKELERİ”, SGD 2012/1 http://www.sgk.gov.tr/wps/wcm/connect/658afbaa-0d5f-4e1d-a43c-acbc22374319/makale_2.pdf?MOD=AJPERES
YALÇINTAŞ Nevzat, “Sosyal Hizmetler Politikası”, Türkiye’de Sosyal Değişme ve Sosyal Hizmetler, Ill. Milli Sosyal Hizmetler Konferansı, Ankara, Sosyal Hizmetler Genel Müdürlüğü Yay., 1968
OGUZ, Orhan,” İktisada Giris”, İstanbul 1992, s. 5..
DİLİK Sait, “Sosyal Güvenliğin tarihsel gelişimi”, http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/42/451/5084.pdf
Schaller ve Lowther, 1969; Thompson, 1975; Wilson, 1975 : 54, 86, 137-8, 227 http://www.ingilizce-ders.com/bilim-arastirma/avci-evrim/sosyal.htm
GÜRCAN Ayşen Gürcan, “Geniş Aile ile ilişik Çekirdek Aile Modeli”, http://ww3.ticaret.edu.tr/bgur/files/2012/03/Ders-Notu-2-Prof.-Dr.-Aysen_Gurcan_T%C3%BCm-Fak%C3%BClteler-ve-MYO.pdf
ARICI Kadir,” SOSYAL GÜVENLİK “, http://eogrenme.anadolu.edu.tr/_layouts/eLrnPoint/AofElrnPortal/GetEbook.aspx?c=CEK405U&s=1
ÖZTÜRK Yaşar Nuri, “KUR'AN'DA İNSAN KAVRAMI”,
journals.istanbul.edu.tr/iuilah/article/download/.../1023014987
Fransızca ”social” kelimesi karşılığı olan “sosyal” Türkçe’de toplumla ilgili, toplumsal, içtimai, “bir topluluğa ait” anlamlarına gelmektedir. “Güvenlik” ise toplum yaşamında yasal düzenin aksamadan yürütülmesi, kişilerin korkusuzca yaşayabilmesi durumu, emniyet anlamına gelir ki esas olarak, güvenlik kelimesi herhangi bir tehlikenin yokluğunu ifade etmektedir. Bu iki kelimenin bir araya gelmesiyle ortaya çıkan “sosyal güvenlik” kavramının, ortaya çıktığı tarihten günümüze kadar yapılmış olan pek çok tanımından biri olan ve Uluslararası Çalışma Örgütü’nün 1944 Philadelphia Konferansı’nda yaptığı tanımlamayı modern insanın kavrama verdiği anlam olarak alacak ve bundan sonra “sosyal güvenlik” ile burada anılan tanımlamayı kast ediyor olacağız. Uluslararası Çalışma Örgütü’ne göre ise sosyal güvenlik, bireylerin, hastalık, meslek hastalığı, iş kazaları, sakatlanma, işsizlik, yaşlılık, ölüm, analık, çocuk sayısının artması gibi durumlarda geçici veya sürekli olarak kazançtan yoksun kalmaları halinde korunmalarına ilişkin genel önlemler sistemidir. Tanımdan da anlaşıldığı üzere esas olarak sosyal güvenlik bir sistemdir ve sistemin temel amacı gelir azalışı yahut harcama artışı yaratan sosyal risklere karşı toplumu oluşturan bireyleri korumaktır. Sosyal güvenlik sistemi; sosyal güvenceye sahip olan insanların, nedeni ne olursa olsun, tehlikeye uğrayarak muhtaç duruma düştüklerinde hem kendileri hem de ailelerinin uğradıkları tehlikelerin zararlarından kurtarılarak, yaşadıkları toplum içinde, diğer insanların himmetine ihtiyaç duymadan, insan onuruna yaraşır asgari bir hayat standardına kavuşmasını sağlar.
İnsanlar tarihin her döneminde yaşlanmış, anne olmuş, hastalanmış… ve bu sebeplerle çalışamaz hale gelmişler kısa ifadesiyle sosyal risklerle karşılaşmışlardır. Bu risklere karşı her dönemde ve her toplum kendine özgü olmakla beraber yukarıda ana başlıklar altında toplamaya çalıştığımız sosyal güvenlik yöntemleri geliştirmişlerdir. İnsan sözünün kelime anlamlarından birinin vahşet ve dehşete karşı, uyuşum, kaynaşma ve medeniyete yatkın ve yakın varlık olduğu düşünüldüğünde insanoğlunun sosyal risklere karşı adımlar atmasının fıtratın gereği olduğu görülecek ve hiç şüphe yok ki Râgıb el-Isfahanı’nin "Bunun içindir ki 'insan, doğası itibariyle uygardır” sözü çok daha anlamlı hale gelecektir. KAYNAKÇA TDK/BÜYÜK TÜRKÇE SÖZLÜK http://www.tdk.gov.tr/index.php?
option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.542a8ff4f3cf72.33640851
http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.542a8ff81648a7.84335017
YAZGAN Turan,” İktisatçılar İçin Sosyal Güvenlik Ders Notları”, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Yay., İstanbul, 1992, s. 17.
DİLİK Sait, “Sosyal Güvenlik”, Ankara, Kamu–İş Yay., 1991, s. 2.
ŞENOCAK Hasan, “SOSYAL GÜVENLİK SİSTEMİNİ OLUŞTURAN BİLEŞENLERİN TARİHİ SÜREÇ IŞIĞINDA DEĞERLENDİRİLMESİ”, journals.istanbul.edu.tr/iusskd/article/download/.../1023000089
AYHAN Abdurrahman, “SOSYAL GÜVENLİK KAVRAMI VE SOSYAL GÜVENLİK İLKELERİ”, SGD 2012/1 http://www.sgk.gov.tr/wps/wcm/connect/658afbaa-0d5f-4e1d-a43c-acbc22374319/makale_2.pdf?MOD=AJPERES
YALÇINTAŞ Nevzat, “Sosyal Hizmetler Politikası”, Türkiye’de Sosyal Değişme ve Sosyal Hizmetler, Ill. Milli Sosyal Hizmetler Konferansı, Ankara, Sosyal Hizmetler Genel Müdürlüğü Yay., 1968
OGUZ, Orhan,” İktisada Giris”, İstanbul 1992, s. 5..
DİLİK Sait, “Sosyal Güvenliğin tarihsel gelişimi”, http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/42/451/5084.pdf
Schaller ve Lowther, 1969; Thompson, 1975; Wilson, 1975 : 54, 86, 137-8, 227 http://www.ingilizce-ders.com/bilim-arastirma/avci-evrim/sosyal.htm
GÜRCAN Ayşen Gürcan, “Geniş Aile ile ilişik Çekirdek Aile Modeli”, http://ww3.ticaret.edu.tr/bgur/files/2012/03/Ders-Notu-2-Prof.-Dr.-Aysen_Gurcan_T%C3%BCm-Fak%C3%BClteler-ve-MYO.pdf
ARICI Kadir,” SOSYAL GÜVENLİK “, http://eogrenme.anadolu.edu.tr/_layouts/eLrnPoint/AofElrnPortal/GetEbook.aspx?c=CEK405U&s=1
ÖZTÜRK Yaşar Nuri, “KUR'AN'DA İNSAN KAVRAMI”,
journals.istanbul.edu.tr/iuilah/article/download/.../1023014987
