Biga’nın Gündoğdu Köyü 1877 Osmanlı-Rus savaşı (93 harbi de deniyor) sonrasında Bulgaristan’ın Filibe kasabasının Karlıova Köyünden göç ederek gelen muhacirler tarafından kurulmuş.
Köyün adı önceleri Fevziye olarak geçse de daha sonra Karantı olarak değiştirilmiş. İleri zaman içinde köyün ismi bir kez daha değiştirilerek bu defa aydınlık anlamına gelen Gündoğdu olmuş. O dönemde bazı kaynaklar köyün isminin Karlıova olması yönünde fikir belirtildiğini söylüyor ancak bu ispata muhtaç bir iddia olarak kalmış.
Burada asıl üzerinde durmak istediğimiz köyün ilkokulu. Cumhuriyet’in ilanından hemen sonra inşaatına başlanan okul hala ayakta duruyor ama bakımsızlık ve terk edilmişlik ile gün gün çürüdüğü çok açık.
Gündoğdu İlkokulunun temeli 1925'de atıldı ve 1927 yılında öğrenciler dersbaşı yaptı. Şimdi ise terkedilmiş bir halde çürümeye terkedilmiş.
Okulun yapımına 1925 yılında başlandı. Yani Cumhuriyetin ilanından 2 yıl sonra. 1927 yılında da eğitime açılan okul, tamamen kesme taştan yapılmıştır. Üstelik emek verilerek özellikli, taş gibi sağlam bir okul için bodrum da yapılmış. Okulun etrafına servi ağaçları dikilerek bir anlamda peyzaj da yapılmış.
Okul yıllar içinde kaba bir tadilat ile elden geçirilmiş. Pencere çerçeveleri pimapen ile değiştirilerek orijinalliği zarar görmüş ama hala taş gibi ayakta ve son derece özellikli bir yapı. Kültür Varlıkları Kurulu kayıtlarında yer alan okul sarı kesme taşlarla karışık duvar usulünde yapılmış.
Başlangıçta 3 yıllık eğitim veren okul binası daha sonra uzun yıllar 5 yıllık köy okulu hizmeti verdi Taa ki; taşımalı sistem getirilene kadar. Bu noktadan sonra Türkiye’de Cumhuriyet ilanının 2.yılında yapılan ender okullardan biri bugün ne yazık ki çürümeye terkedilmiş.
99 yaşındaki ilkokul neredeyse Cumhuriyetle yaşıt ama ölmeye terkedilmiş bir halde yer yer dökülmeye başlamış. Bir Cumhuriyet eseri olarak belki de biraz ilgi gösterilerek geleceğe taşınması gereken bir eser Gündoğdu Köyü İlkokulu.
SEMA ELMAS
EĞİTİM
Yayınlanma: 19 Mart 2024 - 00:17
Cumhuriyet dönemine ait Gündoğdu Taş Mektep çürümeye terkedildi
Taşımalı Eğitim ile köyler dağılırken, şehir merkezlerine göç ederken, tarih kokan, her metrekaresinde yokluklarla yapılmış emek olan okullar terk edilmişlik içinde çürüyor. İşte bunlardan biri de Cumhuriyet döneminin özellikli yapısı ile dikkat çeken Gündoğdu İlkokulu.
EĞİTİM
19 Mart 2024 - 00:17
EDİTÖR
İlginizi Çekebilir