Döner ve sanayi

Osmanlı 16. yy. Gök bilimci, astronom, matematikçi ve mühendis olan bilgin Takıyyüddin, Şam’da eğitim görüp İstanbul'a geldiği sıralarda padişah III. Murat'ın fermanıyla kurulan gözlem evinde gök bilimci olmuş. Ancak kendisinden müneccimlik beklenmiş. O zamanlarda dünyaya yakın bir konumda geçmekte olan kuyruklu yıldızın kendisinden yorumlanması istendiğinde, her şeyin gönenç ve bolluk içinde geçeceğine yormuş. Daha sonra baş gösteren veba salgını ve bazı aksilikler sebebiyle müneccimlik görevini yerine getiremediğine kanaat getirildiği için görevden alınmış ve kurulmuş olan ilk gözlem evi böylece yıkılmış.
Takıyyüddin'in el yazmalarında, ilk buhar tribününün detaylı çizimlerine rastlanıyor. Bu buhar gücü motoru o dönemlerde pişen bir etin dönerek her yerinin eşit derecede pişmesi için kullanılmış. Yani bildiğimiz döner pişirilmesinde. Daha sonraları aynı buluş Avrupa’da sanayi devriminin olmasıyla sonuçlanmış. Aslında sonuç da denmemeli zira etkileri halen sürmekte.
Devletin üst kademelerindeki her şeyin kararını veren kişilerin basireti, o toplumun refahıyla pek tabi ki doğru orantıda ilerliyor. Günümüzde paramızın döviz karşısındaki hezeyanı dolayısı ile emeğimizin kullanılmış olması, modern kölelik gibi sıkıntıları ta buralara kadar temellendirmek mümkün.
Kim bilir belki günümüzde de bu gibi üst akıllar, aydınlar, gereken rağbeti ve kıymeti görmediği için ülkenin sadece şimdisi değil geleceği de harcanıp gidiyordur. Bu yüzden bir ülke yeniden kurulurken hayattaki en hakiki mürşitin ilim olduğu fikri miras bırakılmış. Her konuda aklımızın sak, duyargalarımızın açık olması zorunlu gibi gözüküyor. Yoksa yanından geçip gittiğimiz değerlerin bir başka yerde fark edilip hayatımızı yönlendirmesi ve bizi pazar haline getirmesi işten bile değil. Hoşça kalın.