Kurban Bayramı’na sayılı günler kaldı. Bu bayramda et tüketimimiz artıyor ve genelde herkesin kafasında et tüketimiyle ilgili soru işaretleri var. Eti sağlık açısından değerlendirirken pişirme yöntemleri de burada büyük bir rol oynuyor.
Peki pişirme yöntemleri neler, sağlık açısından ne gibi yarar ya da zararları var?
Farklı pişirme yöntemleri etin kalitesini ve sağlığınızı nasıl etkileyeceği doğrudan belirlemektedir.
• Eti pişirmek sert lif ve bağ dokuyu kırarak etin sindirimini ve bileşenlerin emilimini kolaylaştırır.
• Zararlı bakterileri öldürür, bu da hastalık ve hatta ölümle sonuçlanan gıda zehirlenme risklerini en aza indirir.
• Etin pişirme süresi bütün dengeleri değiştirebilir. Antioksidan kapasitesini azaltabilir.
• Etin pişirilmesi sürecinde besin kaybı yaşanabilir.
• Uzun süre yüksek sıcaklıkta pişirilen et hastalık riskini yaratan zararlı bileşiklerin oluşumuna da yol açabilir. PİŞİRME YÖNTEMLERİ ROSTO VE FIRINDA KIZARMA:
Rosto ve fırında kızartma, benzer sağlıklı pişirme yöntemleridir. Özellikle düşük sıcaklıklarda ve düşük pişirme süreleri tavsiye edilir. Tepside biriken et suyunun yemeğe ilave edilmesi kaybedilen B vitaminlerinin bazılarını geri kazandırabilir. IZGARA VE MÜHÜRLEME:
Izgara veya mühürleme, PAH'lar olarak bilinen zehirli yan ürünleri üretebilen pişirme yöntemlerindendir. Hem ızgara hem de mühürleme, hastalık riskini artırabilecek AGE oluşumunu da teşvik eder. HAŞLAMA VE GÜVEÇ:
Düşük sıcaklıklarda etin haşlanması ya da güveçte pişirilmesi AGE'lerin üretimini en aza indirmeye yardımcı olur. Et pişirilirken B vitaminleri pişirme sıvısına geçer, B vitaminleri için pişirme sıvısını tüketmediğiniz sürece de haşlama veya kaynatma sırasında kayıp yaşanabilir. TAVADA VE SACDA KIZARTMA:
Tavada kızartma ve sacda kızartma, kısa sürede yüksek sıcaklıkta yağda pişirerek gerçekleşir. Antioksidan bakımından zengin marineler hazırlama ve sağlıklı pişirme yağları kullanarak HA'lar ve oksitlenmiş aldehidlerin oluşumu en aza indirilebilir ancak dikkat edilmediği sürece yüksek antioksidan oluşumu sebebidir. YAĞDA KIZARTMA:
Etin yağda kızarması genel çok sevilir ve çok tercih edilir. Bununla birlikte, diğer pişirme yöntemlerinden daha zararlı kimyasallar üretme eğilimindedir, artan kanser ve kalp hastalığı risklerinde ipin başını çektiği söylenebilir. BASINÇLI PİŞİRME (DÜDÜKLÜ TENCERE)
Basınçlı pişirme yöntemi, yiyecekleri çabuk pişirmek için nemli ısı ve basınç kullanır. Yiyeceklerdeki mineral ve vitaminlerin tutumu için en iyi bir pişirme yöntemlerinden biridir ancak tüm et tiplerine uygun olmayabilir. En verimli pişirme yöntemi; besin kaybını en aza indiren, yüksek ısıya maruz bırakıp kimyasal madde üretimini arttırmayan pişirme yöntemidir böylece etin sağlığa faydasını en üst düzeye çıkarmış oluruz. Sağlıklı kalın, iyi bayramlar.
• Eti pişirmek sert lif ve bağ dokuyu kırarak etin sindirimini ve bileşenlerin emilimini kolaylaştırır.
• Zararlı bakterileri öldürür, bu da hastalık ve hatta ölümle sonuçlanan gıda zehirlenme risklerini en aza indirir.
• Etin pişirme süresi bütün dengeleri değiştirebilir. Antioksidan kapasitesini azaltabilir.
• Etin pişirilmesi sürecinde besin kaybı yaşanabilir.
• Uzun süre yüksek sıcaklıkta pişirilen et hastalık riskini yaratan zararlı bileşiklerin oluşumuna da yol açabilir. PİŞİRME YÖNTEMLERİ ROSTO VE FIRINDA KIZARMA:
Rosto ve fırında kızartma, benzer sağlıklı pişirme yöntemleridir. Özellikle düşük sıcaklıklarda ve düşük pişirme süreleri tavsiye edilir. Tepside biriken et suyunun yemeğe ilave edilmesi kaybedilen B vitaminlerinin bazılarını geri kazandırabilir. IZGARA VE MÜHÜRLEME:
Izgara veya mühürleme, PAH'lar olarak bilinen zehirli yan ürünleri üretebilen pişirme yöntemlerindendir. Hem ızgara hem de mühürleme, hastalık riskini artırabilecek AGE oluşumunu da teşvik eder. HAŞLAMA VE GÜVEÇ:
Düşük sıcaklıklarda etin haşlanması ya da güveçte pişirilmesi AGE'lerin üretimini en aza indirmeye yardımcı olur. Et pişirilirken B vitaminleri pişirme sıvısına geçer, B vitaminleri için pişirme sıvısını tüketmediğiniz sürece de haşlama veya kaynatma sırasında kayıp yaşanabilir. TAVADA VE SACDA KIZARTMA:
Tavada kızartma ve sacda kızartma, kısa sürede yüksek sıcaklıkta yağda pişirerek gerçekleşir. Antioksidan bakımından zengin marineler hazırlama ve sağlıklı pişirme yağları kullanarak HA'lar ve oksitlenmiş aldehidlerin oluşumu en aza indirilebilir ancak dikkat edilmediği sürece yüksek antioksidan oluşumu sebebidir. YAĞDA KIZARTMA:
Etin yağda kızarması genel çok sevilir ve çok tercih edilir. Bununla birlikte, diğer pişirme yöntemlerinden daha zararlı kimyasallar üretme eğilimindedir, artan kanser ve kalp hastalığı risklerinde ipin başını çektiği söylenebilir. BASINÇLI PİŞİRME (DÜDÜKLÜ TENCERE)
Basınçlı pişirme yöntemi, yiyecekleri çabuk pişirmek için nemli ısı ve basınç kullanır. Yiyeceklerdeki mineral ve vitaminlerin tutumu için en iyi bir pişirme yöntemlerinden biridir ancak tüm et tiplerine uygun olmayabilir. En verimli pişirme yöntemi; besin kaybını en aza indiren, yüksek ısıya maruz bırakıp kimyasal madde üretimini arttırmayan pişirme yöntemidir böylece etin sağlığa faydasını en üst düzeye çıkarmış oluruz. Sağlıklı kalın, iyi bayramlar.
