Hile!..

Hile ya da diğer bir başka anlamıyla kurnazlık, aldatma, kandırma insanoğlunun tarihi kadar eskidir. Et toplayıcı dönemlerde insanlar gıda ihtiyaçlarını karşılamak için hayvanlara karşı, topluca hareket ederek tuzaklar kurarlardı. Buna mecburdular çünkü güçleri yetmiyordu. Tarımsal ve yerleşik hayata geçildiğinde hayvanlarda evcilleştirilmeye başlandı.
Hile çeşitli kaynaklarda şöyle açıklanıyor, herhangi bir çıkar veya avantaj elde etmek için gerçekleştirilen, adil veya dürüstçe olmayan davranış. Uygulandığı alana bağlı olarak, çok farklı sözcükler hile ile eş anlamlı olarak veya hile yapıldığını belirtmek amacıyla kullanılıyor. Bunlar arasında aldatma, kandırma ve dolandırma sayılabilir.
TARİHİN EN BÜYÜK HİLESİ
Tarihin en büyük hilelerinden birisi bundan 3 bin 200 yıl kadar önce Troya Savaşı’nda yapılmıştır. On yıl süren Troya Savaşı’nda Akha askerleri yorgun düşmüştür. Kurnazlığı ile ün yapmış olan Akha savaşçısı Odysseus’un aklına bir fikir gelir. Önerdiği plana göre tahtadan büyük bir at yapılacak ve Akhalı askerler içine girip saklanacaktır. Sonra kuşatmayı kaldırıyormuş gibi geri çekilip, savaş hediyesi olarak at, Troya kenti önlerine bırakılacaktır. Plan uygulanır, Akhalılar kamplarını toplayarak gemilerine biner ve Bozcaada’nın arkasına geçerler. Kentten çıkan Troyalılar, Akhalıların boşalttığı kamp alanını gezerken tahta atı görürler. Troyalıların kahini Kral Priamos’un kızı Kassandra, atın bir hile olduğunu anlara ve herkesi uyarmaya çalışmasına rağmen tahta at içeri alınır. Troyalılar zaferlerini kutlamak için şenlikler düzenler. Gece yarısından sonra tahta atın içindeki askerler çıkarak nöbetçileri öldürdükten sonra gemilere işaret göndererek kentin kapılarını açarlar ve tam bir vahşet yaşanır. On yıl direnen Troya kenti düşer.
HİLE VE KURNAZLIK HER ALANDA VARDIR
Bilgi ve gücün yetmediği her alanda insanlar hileye ve kurnazlığa başvururlar. Eğitimde hileye genellikle "kopya çekme" şeklinde rastlanır. Akademik çalışmalarda hileye çoğunlukla aşırma şeklinde rastlanır. Bu anlamdaki aşırma genellikle başkasının fikir ve çalışmalarını -tamamen veya kısmen- kendi eseriymiş gibi sunma şeklinde olur. Sporda hileye genellikle yasaklanmış madde kullanma değiştirilmiş alet ve ekipman kullanma ve oyun esnasında hakemleri yanıltıcı davranışlarda bulunma şeklinde rastlanır. Bir futbol karşılaşmasında bazı oyuncular ikili mücadeleyi kaybedeceğini anladığında bağırarak sanki ayağı kırılmış gibi kendini yere atar. Hakemi yanıltmaya yönelik olan bu hareketten 10-15 saniye sonra hiçbir şey olmamış gibi oyuna geri döner.
Ticaret ve ekonominin diğer alanlarında hileye çok çeşitli şekillerde rastlanır. Bunlar arasında sahte para ve evrak kullanmak, bir ürünü başka bir ürünmüş gibi pazarlamak, miktarını artırmak için ürünlere yabancı madde katmak ve terazi ayarlarını değiştirmek sayılabilir. Kumarda hile yöntemleri en az kumar oyunları kadar çeşitlidir. Oyun kartı çalmak, değiştirilmiş kart, zar ve pullar kullanmak, oyun makinelerinin ayarlarını değiştirmek kumar hileleri arasında sayılabilir.
Hile, kurnazlık, aldatmaca aydın ve ideal bir toplum yapısı için hiç de etik bir davranış değildir. Bazı hile ve kurnazlıklar sonucunda, insanlar itibarını, haysiyetini, onurunu kaybedebilirler. Ama bu tür yollara başvuranlar da bütün bu değerlerini kaybedebileceklerini düşünüyorlardır. Bu bir karakter meselesidir. Günümüzde en çok telefon dolandırıcılığı olmaktadır. Dolandırıcıların ağına her eğitim seviyesinde olan kişilerin düştüğünü gazete ve televizyon haberlerinden öğreniyoruz.
Hilenin, kurnazlığın, aldatmanın, dolandırıcılığın olmadığı bir toplum yapısı oluşabilir mi. Bu şartlarda bunun pek mümkün olacağını sanmıyorum. Belki uzun yıllar sonra gelecek nesiller daha temiz bir toplum yapısı içinde hayatlarını sürdürebilirler.