İşçinin ücreti ne zaman ödenmelidir?

Ücret bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından sağlanan ve para ile ödenen tutardır.Hizmet akdiyle çalışan işçiler, işverene bağımlı olarak belirli veya belirli olmayan süreyle iş görmeleri karşılığında işverenlerinden zamana veya yapılan işe göre ücret almaya hak kazanırlar..Hizmet akdinin varlığından söz edilebilmesi için işçinin işverenin emir ve görüşleri doğrultusunda işverenin gösterdiği yerde belirli ya da belirsiz sürede çalışması ve bunun karşılığında da işverenden ücret alması gerekmektedir.Ücret, prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkak, yabancı para olarak kararlaştırılmış ise ödeme günündeki rayice göre Türk parası ile ödeme yapılabilir. Gününde ödenmeyen ücretler için ise mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı uygulanmalıdır.
4857 sayılı İş Kanunu 32’ nci maddesinde, “Ücret en geç ayda bir ödenir. İş sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmeleri ile ödeme süresi bir haftaya kadar indirilebilir.” Düzenlemesi yer almaktadır. Bu düzenleme uyarınca, farklı bir süre tayin edilmemişse işçi ücretlerinin aylık periyodlarda ödenmesi gerekmektedir. Bu kapsamda ücretin bir ayı aşan dönem aralıklarında ödenmesini düzenleyen bireysel ve toplu iş sözleşmesi hükümleri geçersiz kabul edilecektir.
6098 Sayılı Borçlar Kanunu 406. maddesinde “Aksine adet olmadıkça, işçiye ücreti her ayın sonunda ödenir. Ancak, hizmet sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesiyle daha kısa ödeme süreleri belirlenebilir.” şeklinde hüküm altına alınmıştır. Bu durumda işçi ücretlerinin çalışılan ayın son günü ya da en geç takip eden ayın ilk iş günü ödenmesi gerekmektedir.Yargı kararları incelendiğinde isemakul ve ölçülü olan birkaç günlük gecikmenin kabul edilebileceği anlaşılmaktadır. Netice itibari ile işçi ücretlerinin, en geç çalışılan ayı takip eden ayın ilk birkaç günü içerisinde ödenmesi gerekmektedir.
İş Kanunu 34’üncü maddesine göre; “Ücreti ödeme gününden itibaren yirmi gün içinde mücbir bir neden dışında ödenmeyen işçi, iş görme borcunu yerine getirmekten kaçınabilir. Bu nedenle kişisel kararlarına dayanarak iş görme borcunu yerine getirmemeleri sayısal olarak toplu bir nitelik kazansa dahi grev olarak nitelendirilemez”. Günlük hayatta sıklıkla yapılan bir hata, yasada geçen 20 günlük sürenin; ücret ödemelerinde işverenin bekleme hakkı olduğu şeklinde yorumlanmasıdır.Oysa Kanun, işçinin ücretinin 20 gün içerisinde ödenmemesi durumunda, işçiye iş görme edimini yerine getirmekten kaçınma hakkı vererek işçiyi korumayı hedeflemektedir. Dolayısıylaişçinin ücretinin ödenmesi için takip eden ayın 20’sine kadar işverenin hakkının olduğu şeklindeki yorum hatalıdır.