Ülkemizde askerlik yaşı 20 ve 41 yaş aralığında olup 20 yaşına gelen her erkek Türk vatandaşı, tecili veya muafiyeti yoksa askere gitmesi zorunludur. Ancak bu yükümlülük öğrenim, sağlık vb. sebepler gerekçe gösterilerek ertelenebilmektedir. Elbette bunun için özür durumunu gösteren belgelerin ibraz edilerek kanıtlanması gerekmektedir. Askerlik erteme konusunda 25/06/2019 tarih ve 7179 Sayılı Asker Alma Kanunu kapsamında yeni düzenlemeler olmuştur.
a) Bedelli Askerlik Erteleme
Bedelli askerlik hizmetinden yararlanma hakkı elde edenlerin Asker alma Yönetmeliğinin 59'uncu maddesinde belirtilen mazeret halleri şunlardır:
Kendisinin tutukluluğu veya hükümlülüğü, kendisinin herhangi bir sağlık raporuyla belgelendirilmiş istirahat gerektiren hastalığı, eşi veya ikinci derece dahil kan/kayın hısımlarından birinin sağlık kurumu heyet raporuyla belgelendirilmiş hayati tehlike içinde olduğunu gösteren hastalığı, sevkten önce veya sonraki on beş gün içinde eşinin veya ikinci derece kan/kayın hısımlarının ölümü, sevkten önceki veya sonraki on beş gün içinde kendisi veya ikinci derece kan/kayın hısımlarından birinin evlenmesi, sevkten önceki veya sonraki iki ay içerisinde çocuğunun doğması halleridir. b) Lisans ve Daha Aşağı Seviyedeki Öğrenci Ertelemeleri
Lisans ve daha aşağı seviyede öğrenim görenlerin askerlikleri azami olarak;
Lise veya dengi okullarda 22 yaşını tamamladıkları yılın sonuna kadar, fakülte ve yüksekokullar ile meslek yüksekokullarında ise 28 yaşını tamamladıkları yılın sonuna kadar, mezun oluncaya veya ilişikleri kesilinceye kadar yoklamaları yapılmadan ertelenir. Farklı programlara yatay geçiş yaptıranlar dâhil yatay geçiş yaparak okul değiştirenlerin azami öğrencilik sürelerinin hesaplanmasında ilk kayıt yaptırdıkları okulun kayıt tarihi esas alınır. Çift ana dal programına kayıtlı öğrencilerin askerlikleri, bir programdan mezun olduklarında diğer ana dal programındaki öğrenciliğinin devam etmesi halinde bu ana dal programındaki öğrenciliğine göre ertelenir. Aynı anda birden fazla öğretim kurumunda öğrenime devam edenlerin askerlikleri, öğrencilikleri bildirildiği sürece mezun oluncaya kadar ya da ilişikleri kesilinceye kadar lehlerine uygun olan okula göre ertelenir. Yükümlülerin bitirdikleri okulun dengi veya daha aşağı seviyedeki bir okula kayıt yaptırmaları ya da aynı seviyede birden fazla yükseköğretim kurumunda öğrenim görmekte iken bunlardan herhangi birisinden mezun olmaları halinde aynı seviyede devam eden diğer öğrenimleri nedeniyle askerlikleri ertelenmez.
Okula kayıt tarihi yoklama kaçağı veya bakaya kaldıkları tarihten sonra olanların askerlikleri ertelenmez.
Asker alma Yönetmeliğinin 27'nci maddenin ikinci fıkrasının (b) bendindeki "Ertelemesi sona erenler ile erteleme hakkı bulunmayanlar, yapılan muayeneleri neticesinde askerliğe elverişli olduklarının anlaşılması halinde ilk sınıflandırma kaynağına alınır" hükmü gereği yoklama kaçağı olarak muayenesi yapılarak sınıflandırma kaynağına alınacaklardan; sevke tabi tutulacakları tarihe kadar okula kayıt yaptıranların askerlikleri ertelenmez.
Yurt dışında yükseköğretim kurumlarında öğrenim görenlerin askerlikleri, yetkili Türk makamlarınca okulun tanınmasını müteakip birinci ila dokuzuncu fıkralardaki esaslara göre ertelenir.
Yabancı ülkelerin mevzuatlarına göre Türkiye'de eğitim ve öğretim yapan orta öğretim seviyesindeki okullarda öğrenim görenler hakkında düzenlenecek öğrenci durum belgelerinin okulun bağlı bulunduğu il/ilçe millî eğitim müdürlüğünce onaylanmasını müteakip askerlikleri, öğrencilikleri nedeniyle ertelenir.
Mesleki eğitim merkezleri ile meslek okullarında eğitim görenlerin askerlikleri, 22 yaşını geçmemek üzere kurs veya okulun bitiş tarihine kadar ertelenir.
Lise ve daha üst seviyede bir öğrenim kurumundan mezun olanların mesleki eğitim merkezleri ile meslek okulu eğitimleri nedeniyle askerlikleri ertelenmez.
Türkiye'de ikamet edip yurt dışındaki üniversitelere kayıt yaptırarak uzaktan eğitim alan yükümlülerin öğrenci kabul belgesi (acceptance), öğrenci belgesinin aslı, bu belgelerin yeminli tercüman tarafından tercüme edilerek noter tarafından onaylanmış Türkçe tercümesi ve e-Devlet üzerinden alınacak karekodlu veya YÖK Başkanlığından alınacak "Okul/Kurum Tanıma Belgesi" ile askerlik şubesine müracaat etmeleri halinde, 7179 sayılı Asker alma Kanununun 20'nci madde ikinci ve dördüncü fıkralarında belirtilen azami yaş sınırı sonuna kadar askerlikleri ertelenir.
Bedelli askerlik hizmetinden yararlanma hakkı elde edenlerin Asker alma Yönetmeliğinin 59'uncu maddesinde belirtilen mazeret halleri şunlardır:
Kendisinin tutukluluğu veya hükümlülüğü, kendisinin herhangi bir sağlık raporuyla belgelendirilmiş istirahat gerektiren hastalığı, eşi veya ikinci derece dahil kan/kayın hısımlarından birinin sağlık kurumu heyet raporuyla belgelendirilmiş hayati tehlike içinde olduğunu gösteren hastalığı, sevkten önce veya sonraki on beş gün içinde eşinin veya ikinci derece kan/kayın hısımlarının ölümü, sevkten önceki veya sonraki on beş gün içinde kendisi veya ikinci derece kan/kayın hısımlarından birinin evlenmesi, sevkten önceki veya sonraki iki ay içerisinde çocuğunun doğması halleridir. b) Lisans ve Daha Aşağı Seviyedeki Öğrenci Ertelemeleri
Lisans ve daha aşağı seviyede öğrenim görenlerin askerlikleri azami olarak;
Lise veya dengi okullarda 22 yaşını tamamladıkları yılın sonuna kadar, fakülte ve yüksekokullar ile meslek yüksekokullarında ise 28 yaşını tamamladıkları yılın sonuna kadar, mezun oluncaya veya ilişikleri kesilinceye kadar yoklamaları yapılmadan ertelenir. Farklı programlara yatay geçiş yaptıranlar dâhil yatay geçiş yaparak okul değiştirenlerin azami öğrencilik sürelerinin hesaplanmasında ilk kayıt yaptırdıkları okulun kayıt tarihi esas alınır. Çift ana dal programına kayıtlı öğrencilerin askerlikleri, bir programdan mezun olduklarında diğer ana dal programındaki öğrenciliğinin devam etmesi halinde bu ana dal programındaki öğrenciliğine göre ertelenir. Aynı anda birden fazla öğretim kurumunda öğrenime devam edenlerin askerlikleri, öğrencilikleri bildirildiği sürece mezun oluncaya kadar ya da ilişikleri kesilinceye kadar lehlerine uygun olan okula göre ertelenir. Yükümlülerin bitirdikleri okulun dengi veya daha aşağı seviyedeki bir okula kayıt yaptırmaları ya da aynı seviyede birden fazla yükseköğretim kurumunda öğrenim görmekte iken bunlardan herhangi birisinden mezun olmaları halinde aynı seviyede devam eden diğer öğrenimleri nedeniyle askerlikleri ertelenmez.
Okula kayıt tarihi yoklama kaçağı veya bakaya kaldıkları tarihten sonra olanların askerlikleri ertelenmez.
Asker alma Yönetmeliğinin 27'nci maddenin ikinci fıkrasının (b) bendindeki "Ertelemesi sona erenler ile erteleme hakkı bulunmayanlar, yapılan muayeneleri neticesinde askerliğe elverişli olduklarının anlaşılması halinde ilk sınıflandırma kaynağına alınır" hükmü gereği yoklama kaçağı olarak muayenesi yapılarak sınıflandırma kaynağına alınacaklardan; sevke tabi tutulacakları tarihe kadar okula kayıt yaptıranların askerlikleri ertelenmez.
Yurt dışında yükseköğretim kurumlarında öğrenim görenlerin askerlikleri, yetkili Türk makamlarınca okulun tanınmasını müteakip birinci ila dokuzuncu fıkralardaki esaslara göre ertelenir.
Yabancı ülkelerin mevzuatlarına göre Türkiye'de eğitim ve öğretim yapan orta öğretim seviyesindeki okullarda öğrenim görenler hakkında düzenlenecek öğrenci durum belgelerinin okulun bağlı bulunduğu il/ilçe millî eğitim müdürlüğünce onaylanmasını müteakip askerlikleri, öğrencilikleri nedeniyle ertelenir.
Mesleki eğitim merkezleri ile meslek okullarında eğitim görenlerin askerlikleri, 22 yaşını geçmemek üzere kurs veya okulun bitiş tarihine kadar ertelenir.
Lise ve daha üst seviyede bir öğrenim kurumundan mezun olanların mesleki eğitim merkezleri ile meslek okulu eğitimleri nedeniyle askerlikleri ertelenmez.
Türkiye'de ikamet edip yurt dışındaki üniversitelere kayıt yaptırarak uzaktan eğitim alan yükümlülerin öğrenci kabul belgesi (acceptance), öğrenci belgesinin aslı, bu belgelerin yeminli tercüman tarafından tercüme edilerek noter tarafından onaylanmış Türkçe tercümesi ve e-Devlet üzerinden alınacak karekodlu veya YÖK Başkanlığından alınacak "Okul/Kurum Tanıma Belgesi" ile askerlik şubesine müracaat etmeleri halinde, 7179 sayılı Asker alma Kanununun 20'nci madde ikinci ve dördüncü fıkralarında belirtilen azami yaş sınırı sonuna kadar askerlikleri ertelenir.
