Yaygınlaşan sağlık sorunlarının pek çoğu mitokondrilerin iş yapamaz hale gelmeleri olarak değerlendirilmektedir.
İnsanın alyuvarları hariç her hücresinde mitokondri bulunur. Kalp, beyin, kas, karaciğer ve böbrek hücreleri en çok enerji ihtiyacı olan hücrelerdir, her hücrede 100-2000 adet mitokondri bulunmaktadır.
Mitokondri, besinlerin oksijen ile metabolize edildiği doku, organ ve sistemlerimiz için gerekli olan enerjinin yüzde 95'inin üretilmesinden sorumludur.
Ancak bu üretim sürekli devam etmek zorundadır çünkü ATP vücutta depolanmaz. ATP sentezi devam etmediğinde vücuttaki işlev gören hücrelerimiz kullanılamaz ve hücre kayıpları meydana gelir.
Mitokondri sayısı azalan bireylerde, büyüme bozukluğu, kas zayıflığı ve kuvvetli egzersiz yapmada düşük yetenek, görme ve duyma bozukluğu, öğrenme bozukluğu ve bozulmuş akciğer fonksiyonu görülmektedir.
Mitokondri, hücresel enerji üretiminde önemli rol oynamaktadır. Bu nedenle mitokondride meydana gelen hasar kronik halsizlik ve yorgunluğa neden olmaktadır. Sağlık sorunları arasında ise; kalbin zayıflaması, insülin direnci ve Tip2 diyabet, hafızanın zayıflaması ve beyin hasarı, duyu organlarının zayıflaması yer almaktadır.
Diyette kalori kıstlaması yapılmalıdır. Kalori kısıtlaması yapılırken diyetteki proteinlerin miktarı hatta sadece bazı aminoasitler kısıtlanmaktadır.
Fazla yağlı beslenmek mitokondri fonksiyonlarının bozulmasına neden olur. Bu nedenle besinsel yağlardan sağlanan enerji, günlük kalori gereksiniminin %30'unu geçmemelidir.
Üzüm yaprağında ve çekirdeğinde bulunan resveratrol; brokoli, domates ve ıspanakta bulunan alfa lipoik asit; soğan, kuşkonmaz, çilek, domates gibi kırmızı renkli sebze ve meyvelerde bol miktarda bulunan kuersetin mitokondri sentezini artırmaktadır.
Mitokondriyal işlevlerde kofaktör ve antioksidan görevi gören koenzim Q10, sardalya ve uskumru gibi balıklarda, ıspanak, brokoli ve karnabahar gibi sebzelerde bol miktarda bulunmaktadır.
Koenzim Q10, ATP sentezini artırarak mitokondri fonksiyonunu arttırmaktadır. Yer fıstığı, mantar ve soya fasulyesi de CoQ10'den yana zengin diğer bitkisel kaynaklardır.
YAZARLAR
Yayınlanma: 14 Şubat 2022 - 09:56
Mitokondirini koru, hastalıktan korun
Yaygınlaşan sağlık sorunlarının pek çoğu mitokondrilerin iş yapamaz hale gelmeleri olarak değerlendirilmektedir
YAZARLAR
14 Şubat 2022 - 09:56
EDİTÖR
İlginizi Çekebilir