Seçimlerden sonra piyasa açılacak mıydı?

Çanakkale’de ve tüm Türkiye’de seçimler geçince gayrimenkul sektöründe bir mucize olacak beklentisi vardı. Satışlar birden açılacak, piyasada para bollaşacak, mal sahipleri istediği fiyattan ev satabilirken alıcı adayları ise istediği fiyattan ev alabilecek duruma gelecekti. Bu sebeple seçimler bekleniyordu. Gerçi biz toplum olarak beklemeyi severiz gayrimenkul yatırımı yapmak için; yılbaşını bekleriz, seçimi bekleriz, referandumu bekleriz, kredi faiz oranlarının düşmesini bekleriz, bayramı bekleriz, kışın geçmesini, son baharın gelmesini bekleriz. İstediğimiz fiyatları görmeyince zamanın yanlış olduğuna inanıp, doğru zamanın gelmesini bekleriz. Neyi beklediğimizi bilmesek de mutlaka bekleyecek bir şeyler buluruz.

 

Evet, seçimler geçti ve piyasada bir hareketlilik başladı veya başlayacak diye düşünebilirsiniz. Bununla beraber öyle bir hareketlilik başlamayacak diyorum çok açık bir şekilde. Sadece havaların düzelmesiyle beraber kendini sokağa atan vatandaşlar daha çok ev arıyor gibi yapacak, bu da gelen telefon sayılarında bir artış yaratacak ancak satışlarda bir fark yaratmayacak. Tabi bu satışların durduğu gibi bir anlam ifade etmiyor, zira satışlar aynen devam ediyor. Beklemeyen ve aksiyon almasını bilenler gayrimenkul alıp satma konusunda bir sıkıntı yaşamıyor.

 

Seçimlerden önce yazdığım bazı yazılarda ve ofisimizde ağırladığımız dostlarımız, müşterilerimize söylediğim noktadan uzaklaşmış değilim hala. Ülkece gerildikçe ve birbirimize düşmanca yaklaştıkça ekonomimiz iyi gitmiyor. Bizim gibi düşünmeyenleri terörist ilan edip, bize muhaliflere vatan haini deyince de ekonomimiz iyiye gitmiyor. Dolara bağırınca düşmüyor, TL değer kazansın deyince değer kazanmıyor. Ekonomi dediğimiz olayın dinamikleri o kadar fazla ki hukuksal alt yapınız sağlam olmadığında ekonominiz çöküyor, eğitim alt yapınız sağlam olmayınca ekonominiz çöküyor, ahlaksal alt yapınız kötüyse ekonominiz çöküyor, politik öngörünüz yoksa ekonominiz çöküyor, iç politikayı gerdiğinizde ekonominiz çöküyor. Buna benzer örnekleri arttırmak mümkün ama pek gerek yok çünkü dediğim gibi bunların düzeleceği konusunda kısa vadede pek ümit verici gelişmeler yaşanmıyor.

 

Bu durumda da pek beklemenin gereği kalmıyor aslında, çünkü hayat devam ediyor ve günün şartlarına göre hareket edenler gayrimenkul piyasasında alım ve satımlarını gerçekleştiriyor. Günün şartları dediğimiz aslında bir anlamda da hayatın gerçekleri oluyor. Uzun süredir gerek Çanakkale’de gerekse tüm illerimizde satılık ve kiralık adetlerinde ciddi bir artış var. Bu artışın ana sebebi gayrimenkul sahiplerinin hala 1,5-2 yıl önceki fiyatlar ile ev satmaya çalışmaları. Kredi faiz oranları sorunu bundan sonra geliyor ne yazık ki. Fiyatlar evet yükselecek ama orta vadede yükselecek, yeni inşaatlar başladığı vakit fiyatlara maliyetler yansıyacak ve bu durum fiyatları yukarı doğru tetikleyecek. Kısa vadede ise bir yükselme mümkün değil. Tabi bu durumda 300.000 TL’ye 1,5-2 yıldır satılamayan bir gayrimenkulün hala aynı fiyattan satılacağına inanabiliyor olmak piyasanın dinamiklerine zaten ters bir durum ama insanoğlu gönlünden geçene inanmayı seviyor.

 

Ekonomik krizler her ülkede oluyor ve bunun belli bir döngüsü vardır. Şu an olan olay da aslında bu ancak biz bu süreci bu sefer ağır geçireceğiz, tıpkı 2001’de olduğu gibi ve hatta belki çok daha ağır. Varlık kuyruklarımız, soğan fiyatlarımız, elektrik zamlarımız, benzin fiyatlarımız gibi emareler bunları işaret ediyor. Bununla beraber her kriz kendi fırsatlarını ve çözümlerini de beraberinde getiriyor. Tabi amaçsızca bekleyenler için kriz sadece krizdir, harekete geçen ise kriz bir fırsattır. Bu gayrimenkulünü satan için de böyledir, gayrimenkul alacak için de böyledir ve tabi ki biz Gayrimenkul Profesyonelleri için de böyledir. Oturup bekleyen için her kriz yıkıcıdır, harekete geçen için ise her kriz bir fırsattır.

 

Gerçi önümüz Ramazan; Ramazan’ın geçmesini de beklesek mi acaba? Olmadı Kurban Bayramı’nı da bekleriz, sonrasında piyasa açılır. Zaten 2020’ye de çok kalmadı, en kötü piyasa o zaman kesin açılır (!)

 

Bu Şehri ve Bu İşi Çok Seviyoruz…