SORU 4: Kardeş çocukların velayet hakları biri anne de biri baba da olacak şekilde verilebilinir mi?
Her somut olaya göre ayrıca değerlendirilmesi gerekmekle birlikte velayetin düzenlemesinde, çocukların kardeşlik ve paylaşım duygusunun gelişimi için çocuğun üstün yararı gerektirmediği taktirde “kardeşlerin birbirinden ayrılmaması ilkesi” esastır. Kardeşlerin birbirinden ayrılmasının onların bedeni ve ruhi gelişimlerine olumsuz etki yapacağı kuşkusuzdur.Sonuç olarak velayet düzenlenirken haklı sebepler bulunmadıkça kardeşlerin birbirlerinden ayrılmaması gerektiği de dikkate alınmalıdır.
SORU 5 :Velayetin değiştirilmesi davasında velayet hakkını isteyen taraf hakkında çocuğun sağlıklı gelişimi için velayeti üstlenmeye engel bir durumun bulunup bulunmadığının araştırılması ne şekilde yapılacaktır?
Aile Mahkemesi bünyesinde bulunan psikolog, pedagog ve sosyal çalışmacıdan oluşan uzmanlardan, her iki ebeveynin yaşadıkları yerde ve çocukla görüşmek suretiyle inceleme ve rapor istenip; tarafların barınma, gelir, sosyal ve psikolojik durumlarına göre çocuğun sağlıklı gelişimi için velayeti üstlenmeye engel bir durumun bulunup bulunmadığını araştıracaktır. Müşterek çocuğun anne ve baba yanındaki barınma ve yaşama koşullarını da değerlendirir içerikte sosyal inceleme yapılacaktır.
SORU 6 : Aylık geliri olmayan ya da az olan tarafa velayet hakkı verilir mi?
Velayet hakkının kime verileceği ya da kimde kalacağına ilişkin karar verilirken en çok dikkat edilen husus çocuğun menfaatleridir. Hakim, gerekli araştırmaları yaparak olayın koşullarına göre çocuğun velayetinin kimde kalması gerektiğini belirleyecektir. Taraflardan birinin çalışmıyor olması velayetin belirlenmesinde öncelikli rol almamaktadır. Zaten boşanma sonucu velayeti alan taraf aynı zamanda karşı taraftan iştirak nafakası da talep edebilmektedir. Hâkim gerekli incelemeleri ve araştırmaları yaparak çocuğun hangi ebeveyn ile yaşamasının çocuğun menfaatine uygun olacağına karar vererek çocuğun velayetini o kişiye verir.
SORU 7: Ebeveynler kendi aralarında anlaşarak müşterek çocuğun velayetini değiştirebilir mi?
Velayet hakkının kime ait olacağına ilişkin tarafların anlaşması ancak anlaşmalı boşanma davasında söz konusu olabilir. Ancak velayete ilişkin davalar kamu düzenini de ilgilendirdiğinden hâkim çocuğun üstün menfaati doğrultusunda tarafların iradesine müdahale edebilme yetkisine sahiptir. Bu nedenle hâkim çocuğun üstün menfaatine zarar verecek bir anlaşmanın tersi yönünde de karar verebilir.Ayrıca taraflar daha önce boşanmış ve ortada mevcut bir velayet hükmü var ise bunun değiştirilmesi talepli davanın da anlaşmalı olarak açılması mümkün değildir. Bu durumda yargılama içerisinde velayete ilişkin durumun değişmiş olduğu ve bu değişikliğin önemli ve sürekli olduğu ispat edilmelidir.
Avukat Ezgi ENGİN
Avukat Ezgi ENGİN